Armenian Language Lessons Chapter 4

Lessons
Introduction
Chapter 1
Chapter 2
Chapter 3
Chapter 4
Chapter 5
Chapter 6a
Chapter 6b
Chapter 7
Chapter 8
Chapter 9a
Chapter 9b

Numerals

Թվական Անուն

Categories of numerals

Թվականի տեսակները

Section 82

Numerals are the part of speech that indicates number or order of objects. In the Armenian language we distinguish quantitative քանակական, ordinal դասական and distributive բաշխական numerals.

Quantitative numerals

Քանակական թվականներ

Section 83

Quantitative numerals indicate the number or the quantity of the object and answer the questions ինչքա՞ն, քանի՞, որքա՞ն (how much?).

Quantitative numerals of the Armenian language

1-10 11-20 21-90 100 and higher 1 մեկ 11 տասնմեկ 21 քսանմեկ 100 հարյուր 2 երկու 12 տասներկու 22 քսաներկու 200 երկու հարյուր 3 երեք 13 տասներեք 30 երեսուն 300 երեք հարյուր 4 չորս 14 տասնչորս 33 երեսուներեք 400 չորս հարյուր 5 հինգ 15 տասնհինգ 40 քառասուն 500 հինգ հարյուր 6 վեց 16 տասնվեց 50 հիսուն 600 վեց հարյուր 7 յոթ 17 տասնյոթ 60 վաթսուն 700 յոթ հարյուր 8 ութ 18 տասնութ 70 յոթանասուն 800 ութ հարյուր 9 ինն ինը 19 տասնինն 80 ութսուն 900 ինն հարյուր 10 տասը 20 քսան 90 իննսուն 1000 հազար

2.000 երկու հազար 1.000.000 միլիոն 2.000.000 երկու միլիոն 1.000.000.000 միլիարդ

Formation of quantitative numerals

Քանակական թվականների կազմությունը

Section 84

Numerals in the Armenian language can be simple պարզ, complex բարդ and compound բաղադրյալ. Simple պարզ are called those numerals that consist of one stem. They are numerals from 1 to 10, also հարյուր (hundred), հազար (thousand), միլիոն, միլիարդ. Complex բարդ are called those numerals that consist of two stems. The numerals from 11 to 99 belong to this group, e.g., տասնմեկ, տասնհինգ, քսանչորս, յոթանասունութ, etc. The compound parts of complex numerals are written together.

Note: Complex are also the names of tens (երեսուն, քառասուն, հիսուն, վաթսուն, յոթանասուն, ութսուն, իննսուն) though the meaning of the second stem in these numerals is obscured.

Compound բաղադրյալ are called the numerals that consinst of two or more separate words. Compound numerals are written separately, e.g., հարյուր մեկ, երկու հարյուր քառասունհինգ, հազար ինն հարյուր հիսունինն etc.

Ex. 146

Write the following numerals by samples of writing.

1, 2, 3, 10, 19, 30, 18, 9, 7, 44, 15, 50, 8, 17, 80, 12, 100, 226, 705, 1000, 1568.

Ex. 147

Read, translate into English.

1. Յուրաքանչուր ձեռք ունի հինգ մատ: Երկու ձեռքը միասին ունեն տասը մատ: Ոտքերի մատները նունպես տասն են: Դու քանի՞ ատամ ունես: Ես ունեմ երեսուներկու ատամ:
2. Նա ապրում է երկու սենյակից բաղկացած բնակարանում: Սենյակում դրված են երկու մահճակալ, մեկ սեղան, վեց աթոռ:
3. Նա քսան տարեկան է, իսկ դու տասնութ տարեկան ես: Ես ութ տարեկան հասակում ընդունվել եմ դպրոց: Այժմ տասնվեց տարեկան եմ և սովորում եմ իններորդ դասարանում:

Ex. 148

Translate into Armenian.

There are thirty five students in our class. From them twenty girls and fifteen boys. We have six lessons every day. Each lesson lasts fifty minutes. The breaks last ten minutes, and the big break twenty. Five hundred students are studying in our faculty. We study four languages: Russian, Armenian, English and Latin.

Ex. 149

Translate into Armenian. Write the numerals in full.

January 13 of 1926, March 31 of 1950, September 22 of 1948, October 9 of 1960.

Example: Հազար ինն հարյուր քսանվեց թվի հունվարի տասներեքին:

Ex. 150

Copy out the text and indicate the composition of the numerals.

1. Հազար ինն հարյուր հիսուներեք թվականին ավարտվեցին Երևանի Լենինի հրապարակի ձևավորման աշխատանքները: 2. Մոսկվայի համալսրանը հիմնադրվել է հազար յոթ հարյուր հիսունհինգ թվականին՝ ռուս մեծ գիտնական Լոմոնոսովի ջանքերով: 3. Այժմ Մոսկվայի համալսարանում սովորում է մոտ քսանհինգ հազար ուսանող: 4. Համալսարանն ունի ավելի քան երկու և կես միլիոն խորանարդ մետր ծավալ: 5. Նրա մեջ կտեղավորվի մոտ երկու հարյուր հիսուն դպրոցական շենք:

Ex. 151. Translate into Armenian.

There are 12 months in a year. 7 months have 21 days, 4 months have 30, and one, February has 28 or 29 days. There are 365 days in a year. In a week 5 days are working, and two are holidays.

Ordinal numerals

Դասական թվականներ

Section 85

Ordinal numerals indicate the order of objects and answer the questions որ՞երորդ, քանի՞երորդ (which?). Ordinal numerals form from quantitative numerals by adding suffixes րորդ or երորդ. Suffix րորդ takes only the numerals երկու, երեք, չորս, all the others take suffix երորդ. Exception is the word առաջին first, consisting from word առաջ and suffix ին.

առաջին first երկրորդ second երրորդ third չորրորդ fourth հինգերորդ fifth վեցերորդ sixth յոթերորդ seventh ութերորդ eighth իններորդ nineth տասներորդ tenth տասնմեկերորդ eleventh տասներկուերորդ twelfth քսաներորդ twentieth քսանմեկերորդ twentyfirst երեսուներորդ thirtieth քառասուներորդ fourtieth հիսուներորդ fiftieth հարյուրերորդ hundredth հարյուր մեկերորդ hundred and first երկու հարյուր քսանհինգերորդ two hundred twentyfifth

In compound ordinal numerals only the last word takes suffix երորդ, e.g., երկու հարյուր ութերորդ, հազար չորս հարյուր հինգերորդ, etc. Ordinal numerals can be marked by means of:

a. Roman numerals: I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X, XI, XX (20), XXX (30), XL (40), L (50), C (100); b. Letters of the Armenian alphabet: ա (1), բ (2), գ (3), դ (4), ե (5), զ (6), է (7), ը (8), թ (9), ժ (10), ժա (11), ժբ (12), ժգ (13), ժդ (14), etc. c. Arabic numerals. In this case after the Numeral a dash is put and is written րդ, e.g., 2-րդ (2nd), 5-րդ (5th), 20-րդ (20th). The word առաջին is written 1-ին.

Ex. 152

Form ordinal numerals from quantitatives.

Մեկ, երկու, չորս, հինգ, տասը, տասհինգ, տասնութ, քառասունհինգ, ութսունչորս, հարյուր ինն, երկու հարյուր տասներեք:

Ex. 153

Copy out, underline the ordinal numerals.

1. Ֆիզիկայի ֆակուլտետի հինգերորդ կուրսի ուսանողները հանձնեցին իրենց արաջին պետական քննությունը: 2. Երկրորդ կուրսի ուսանողները պարապում են երեսուներկուերորդ լսարանում: 3. Լուսիկն ապրում է երկրորդ հանրակացարանի չորրորդ հարկի քսանիններորդ սենյակում: 4. Սովետական երկրորդ արհեստական արբանյակը շատ մեծ էր առաջին արբանյակից: 5. Արդեն իններորդ տարին է, որ նա աշխատում է գործարանում:

Ex. 154

Make up sentences with following ordinal numerals.

Առաջին, երկրորդ, երրորդ, չորրորդ, տասներորդ, տասներեքերորդ, քառասունհինգերորդ:

Example: Նա նստում է առաջին շարքում:

Ex. 155

Write with Arabic numerals.

Առաջին, ութերորդ, քսաներկուերորդ, վաթսուներորդ, հարյուրմեկերորդ, տասներեքերորդ: E.g. 8-րդ.

Ex. 156

Translate into Armenian and underline the ordinal numerals.

The new study year began the first of September. I study in the fourth year at the Medical Institute. My sister studies at the University in first course. Our group occupies the seventh place by progress in the Institute. All twenty five students of our group are comsomols. We have five tests and three exams in this term. We take our first exam the 8th of January, the second - 15th, the third - 22nd. In 1959 students from Baku visited us.

Distributive numerals

Բաշխական թվականներ

Section 86

Distributive բաշխական numerals show the quantitative distribution of objects. They form from quantitatives by means of suffix ական.

մեկական one each երկուական two each երեքական three each չորսական four each հնգական five each քսանական twenty each հարյուրական hundred each

Section 87

Number expressed by a fraction is called a fractional number (կոտորակային). In the Armenian language the numerator of the fraction is expressed by a quantitative numeral, and the denominator by an ordinal or is formed from its distributive, e.g., 1/5 is read մեկ հինգերորդ or հինգերորդական, 2/7 - երկու յոթերորդ or երկու յոթերորդական, etc.

Ex. 157

Form distributive numerals from the following quantitatives.

2, 3, 6, 4, 8, 10, 15, 21, 25.

Ex. 158

Underline the distributive numerals and translate them into English.

1. Յուրաքանչյուր շարքում կանգնած են չորսական ուսնող: 2. Մայրը երեխաներին բաժանեց երկուական խնձոր: 3. Բոլորից պահանջվում է հնգական ռուբլի: 4. Երեքական շարքերով պիոներները անցնում են հրապարակով: 5. Յուրաքանչյուր աշակերտ պետք է ներկայացնի մեկական տետր:

Ex. 159

Read the following fractional numerals.

1/2, 1/8, 5/6, 18/20, 8/15, 13/64, 2/9.

Ex. 160

Translate into Armenian and underline the numerals.

1. Each group sent for subbotnik (a day of voluntary unpaid labour) 15 students. 2. There are 25 collective farmers in each brigade.3. Each student got five notebooks, three pencils, and one pen. 4. There were 25 chairs in each row. 5. It was decided to collect 5 rubles from each.

Use of numerals with nouns

Թվականների գործածությունը գոյականի հետ

Section 88

Numerals, just like adjectives, when used with nouns change neither by case nor number, e.g., երեք տղա three boys, երեք տղայի three boys', երեք տղաներից from three boys, երրորդ կուրսը the third course, երրորդ կուրսի the third course's, երրորդ կուրսից from the third course, etc.

Quantitative numerals

Քանակական թվականներ

Singular - եզակի թիվ

Ուղղ. չորս աշակերտ four students Սեռ. չորս աշակերտի four students' Տր. չորս աշակերտին to four students Հայց. չորս աշակերտին to four students Բաց. չորս աշակերտից from four students ործ. չորս աշակերտով by four students

Ordinal numerals

Դասական թվականներ

Singular - եզակի թիվ

Ուղղ. իններորդ ալիք(ը) (the) ninth billow Սեռ. իններորդ ալիքի ninth billow's Տր. իններորդ ալիքի(ն) to (the) ninth billow Հայց. իններորդ ալիք(ը) (the) ninth billow ործ. իններորդ ալիքով by ninth billow Բաց. իններորդ ալիքից from ninth billow Ներգ. իններորդ ալիքում in ninth billow

Distributive numerals

Բաշխական թվականներ

Ողղ. երկուական գիրք Սեռ. երկուական գրքի Տր. երկուական գրքի Հայց. երկուական գիրք Բաց. երկուական գրքից ործ. երկուական գրքով Ներգ. երկուական գրքում

Section 89

The following peculiarities occur when numerals are used in the Armenian language.

a. When combined with a noun, numerals are always used in unchanged form. Compare: երկու ուսանող two students հինգ ուսանող five students երկու ուսանողի two students' երկու ուսանողով by two students b. Usually, when in Armenian nouns are used with numerals they are put in singular form, e.g., տաս ուսանող ten students, հինգ գիրք five books. Only in case the "plurality" is emphasized the noun is used in plural. Compare:

Ութ ուսանող լավ են սովորում: Eight students study well. Ութ ուսանողներ լավ են սովորում: Eight students study well.

====Ex. 161==== Make up sentences using the following word combinations in various cases.

Չորս սենյակ, երկրորդ հարկ, հնգական տետրակ:

====Ex. 162==== Copy out the numerals with nouns and translate them into English.

1. Նույն օրը երեկոյան Սմբատի և Միքայելի միջև տեղի ունեցավ առաջին ընդհարումը: 2. Մարութխանյանը, երկու բաժակ թեյ պահանջելով, սկսեց նրա հետ խոսել բարեկամաբար: 3. Հենց առաջին հայացքից տիկինը հետաքրքրվել էր տարօրինակ հասարակությամբ: 4. Անցավ երկու- երեք շաբաթ: 5. Չուպրովն առաջին և երկրորդ դռների միջև ընդհարվեց Դավիթ Զարգարյանի հետ: 6. Հինգերորդ բուրգի սնուներն ընկավ մեկը մյուսի ետևից, ճարճատելով ու չորս կողմ տարածոլով կայծերի հեղեղ: 7. Անցան սգի առաջին օրերը: (Շիրվանզադե)

Ex. 163

Translate into Armenian.

1. The teacher gave three notebooks and two pencils to each student. 2. About 40 rubles was spent on repairing the school. 3. 2/3 of the class are comsomols. 4. A meeting will take place after the fifth class. 5. It's the third day snowing. 6. Five students remained from each group. 7. The hunters killed two wolves, three foxes and one bear. 8. The hall is for 650 persons. 9. From Moscow to Leningrad is more than 600 km. 10. The meeting will start at 8 p.m. 11. 27 workers of the factory got vouchers to sanatoriums. 12. The train leaves at 12 at night.

Declension of numerals

Թվականների հոլովումը

Section 90

Numerals, just like adjectives, in the Armenian language decline only when they are used in the meaning of nouns. In that case the numeral means not only a number but also an object. E.g. Երեքն էլ գնացին: All three went away.

Առաջինը լավ էր սովորել դասը, իսկ երկրորդը՝ ոչ: The first one knew his lesson well; the second one not. Numerals used in the meaning of noun take definite article and change by the declension by ի.

Ուղղ. երեքը three քսանմեկը twentyone Սեռ. երեքի of three քսանմեկի Տր. երեքին to three քսանմեկին Հայց. երքին to three քսանմեկին երեքը three քսանմեկը Բաց. երեքից from three քսանմեկից ործ. երեքով by three քսանմեկով Ներգ. երքում in three քսանմեկում

Ուղղ. վեցերորդ the sixth հարյուրերորդ the hundredth Սեռ. վեցերորդի of the sixth հարյուրերորդի Տր. վեցերորդին to the sixth հարյուրերորդին Հայց. վեցերորդին to the sixth հարյուրերորդին վեցերորդը the sixth հարյուրերորդը Բաց. վեցերորդից from the sixth հարյուրերորդից ործ. վեցերորդով by the sixth հարյուրերորդով Ներգ. վեցերորդում in the sixth հարյուրերորդում

Note: In compound numerals only the last word is declined, e.g., հազար ինն հարյուր հիսունիննի, հազար ինն հարյուր հիսունիննով, երկու հարյուր յոթանասունչորսերորդից, etc.

Ex. 164

Decline the numerals մեկ, երկու, քսան, չորրորդ, քսաներորդ.

Ex. 165

Translate into English.

Դուք ժամացույց ունե՞ք: Այո, ես ժամացույց ունեմ: Ասացեք, խնդրեմ, ժամը քանի՞սն է: Ութն անց է քսան րոպե: Տասին 15 է պակաս: Օրը քանի՞ ժամ ունի: Օրն ունի 24 ժամ: Ես սովորաբար քնում եմ գիշերվա ժամը 11-ին: Վեր եմ կենում 7 անց կեսին: 8-ից մինչև 8 անց 10 րոպե զբաղվում եմ ֆիզկուլտուրայով: Լվացվում եմ 8 անց կեսին: Նախաճաշում եմ ժամը 9-ին: Մեր դասերը սկսվում են 1 անց կեսին և տևում են մինչև ժամը 7 անց 20 րոպե: Մեր առաջին դասը հետաքրքիր է անցնում: Հետաքրքիր են անցնում նաև երկրորդը, երրորդը, չորրորդը:

====Ex. 166==== Translate into Armenian.

I came to work the first. The others came at eight. I fulfilled the 60% of my daily plan till 12 o'clock. From 1 to 3 I fulfilled the rest of the 40%. In the evening, from 8 to ten thirty I study at school. At the same school study more than 400 workers of our factory. There are 14 classes at school: two sixth, three seventh, four eighth, two tenth. In sixth grade study 60 students, in seventh - 80, in eighth 100, in ninth - 91 students, and in tenth - 67 students. More than 100 students study in postal tuition colleges. Every second worker is a student. The management of the factory made all the study conditions. Great privileges are promised by the soviet government to the working youth. During the exam period the students get holidays of 20 days, their working day finishes at three, and not at five.

Syntactic functions of numerals

Թվականների շարահյուսական կիրառությունները

Section 91

Numerals in the sentence serve as:

a. attribute: Շինարարները կառուցեցին քսան շենք: Builders built twenty buildings. Երկրորդ դասը սկսվում է ժամի 10-ին: The second lesson starts at ten o'clock. b. the nominal part of compound predicate: րքերի թիվը հինգն է: Number of books is five. Նա մեր կուրսում առաջինն է: He is the first in our class. c. modifier of measure (combined with nouns indicating measure, weight, etc.): Մենք գնացինք երեսուն կիլոմետր: We covered thirty kilometers.

Numerals used in the meaning of noun can serve as the subject, attribute, etc., in the sentence.

Ex. 167

Say what part the numeral plays in the sentence.

1. Երկրորդ կուրսի քսան ուսանողներն էլ հաջող հանձնեցին իրենց առաջին քննությունը: 2. Երկու ընկերներ միասին գնացին անտառ: 3. Այս գիրքն արժե քսան ռուբլի:

Ex. 168

Copy out, write the numerals in full.

Ո՞ր կենդանին ինչքան է ապրում Ամենից երկար ապրող կենդանին փիղն է, որն ապրում է 150 տարի: այլաձուկն էլ է մոտ 150 տարի ապրում: Կենդանիները միջին հաշվով ապրում են՝ միօրիկ թիթեռը՝ 1 օր, մայիսյան բզեզը՝ 1 ամիս, մորեխը՝ 2 ամիս, խխունջն ու մուկը՝ 3 տարի, սկյուռը՝ 5 տարի, խոզն ու նապաստակը՝ 8 տարի, սոխակն ու աղվեսը՝ 14 տարի, խեցգետինը՝ 16 տարի, ձին՝ 17 տարի, կկուն՝ 28 տարի, առյուծը՝ 30 տարի, արջը՝ 40, կարապը՝ 50, ագռավը՝ 100, գայլաձուկն ու փիղը՝ 150 տարի: