Հայկաձոր

Հայկաձոր, (հАйкадзор, Haykadzor) Կարմիր վանք, Կզըլքիլիսա Մեծ, Ղզըլքիլիսա, Ղզըլքիլիսե, Ղըզըլքիլիսե, Ղոշավանք, Ղոշավանք Նոր, Ղուշավանք - Գյուղ ՀՍՍՀ Անիի շրջ-ում, նրա արմ մասում Ախուրյան գետի ձախ կողմում, Մարալիկ շրջկենտրոնից 18 կմ հր–արմ, Երևան — Լենինական ավտոմայոուղու , ձախ կողմում, քարքարոտ բլուրներով շրջապատված թեք հարթավայրում։ Ծառեր քիչ կան: Տների մեծ մասը թեք տանիքով է, բոլորը քարակերտ։ Խմելու ջուրը՝ Ախուրյանից: Ունի բաց կարմիր և սպիտակավուն տուֆեր։ Հ է վերանվանվել 19.4.1950 թ: Նաղկինում կոչվում էր ԿԶԸԼՔԻԼԻՍԱ (տ): 1931-ին ուներ 152, 1897-ին 1052, 1926-ին` 840, 1939-ին` 856, 1959-ին 596, 1970-ին` 483, 1979-ին 413 հայ բնակիչ: Բնակչության նախնիների մի մասը եկել է Մուշից, Բասենից, Մանագ-կերտից, Բուլանըղից, 1829-30 թթ։ Պետական տնտեսությունն զբաղվում է հացահատիկի, կերային կուլտուրաների մշակությամբ, անասնապահությամբ։ Ունի 8—ամյա դպրոց, ակումբ, գրադարան, կինո, բուժկետ: Գ––ի դիմաց, Ախուրյանի աջ ափին է գտնվում Հոռոմոսի վանքը, որի թուրքերեն անունից Ղոծավանքից էլ առաջացել Է գ-ի անունը: Այժմյան գ գտնվում է նախկինից 300 — 400 մ հս–արլ Գ-ում պահպանվել է, Սարգիս եպիսկոպոսի կառուցած, ս Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին (985 թ), որը վերանորոգվել է 13-րդ դ և հիշատակվում է նաև իբրև վանք: