The Armenian Genocide: Testimonies of the Eye-Witness Survivors - Dictionary
<- The Armenian Genocide: Testimonies of the Eye-Witness Survivors
Հ Ա Մ Ա Ռ Ո Տ Ա Ր Ո Ի Թ Յ Ո Ի Ն Ն Ե Ր
Անգլ. - Անգլերեն Արաբ. - Արաբերեն Հուն. - Հունարեն
Ռուս. - Ռուսերեն
Քրդ. - Քրդերեն
Ֆր. - Ֆրանսերեն
Բ Ա Ռ Ա Ր Ա Ն* Ա
Աբա - լայն թիկնոց, վերարկու Աբլա - մեծ քույր Ադաթ - սովորություն Ադալեթ - արդարություն Ադըմ - քայլ Ադյալ (ռուս.) - անկողնի ծածկոց Աթար - գոմաղբ Ալամ - ամբոխ, մարդկություն Ալեֆ - բոց Ալթուն - ոսկի Ախլակ - կողպեկ Ախպապ - ընկեր Ախր - վերջ, վախճան Ակռա - ատամ Ամագ - երախտիք Ամըր, էմիր - հրաման Ամիլե թաբուր - թուրքական բանակում գործող աշխատանքային գումարտակ Ամմա, ըմմա - բայց, սակայն Ամմի - հորեղբայր Ամմի օղլի, էմմի օղլի - հորեղբոր տղա Ամր, էմիր - հրաման Ամուջա - հորեղբայր Այ - 1. լուսին, 2. ամիս Այը - արջ
Այիբ - ամոթ
Այնա - հայելի
Անա - մայր
Անթարի - վերնազգեստ
Անջախ - հազիվ
Անտիկա - հին, հնօրյա
Աշջի - խոհարար
Աշք - սեր
Ապանտեսիտ (ֆր.) - կույր աղիք
Ապարտըման (ֆր.) - հարկաբաժին
Աջաբ, աջաբա - արդյոք
Աջի - դառը, լեղի, կծու
Առիք - առաստաղ
Առօնդ, ըռընդ - լավ
Ասկյար - թուրքական զինվոր
Ավա - կրկին
Ավարա - դատարկապորտ
Ավընյու (անգլ.) - պողոտա
Արաբա - սայլ, կառք
Արզահալ - դատավճիռ
Արսըզ - անզգա
Աֆերիմ - կեցցես, ապրես
Աֆլըղ - ներում
Բ
Բադամ, բադեմ - նուշ Բազար - շուկա Բազը - երբեմն Բաթանիե - ծածկոց Բաթման - չափի միավոր Բալ - մեղր Բալա, բելա - փորձանք Բալդըզ - քենի, կնոջ քույր Բալըխջի - ձկնորս Բալթա - կացին Բալլա, բելլի - հայտնի Բալոն (ֆր.) - փուչիկ Բախալ - նպարավաճառ Բախըր - պղինձ Բախըրջի - պղնձագործ Բախշիշ - դրամական պարգ—, նվեր Բախչա - այգի Բահար - գարուն Բաղզը, բազը - երբ Բամբիտ անել (ռուս.) - ռմբակոծել Բայըր, բայիր - զառիթափ, զառիվայր, զառիվեր Բայղուշ - բու Բայրուխ, բայրաղ - դրոշակ Բանկա (ռուս.) - աման Բաջը - քույր Բաս (անգլ.) - ավտոբուս Բասմա - չիթ Բաստոն - ձեռնափայտ, գավազան Բաստուրմա - ապուխտ Բարաբուր, բարեբար - միասին Բարութ - վառոդ Բեգիր - ջորի Բեդել - փրկագին Բեթեր - վատթար Բեժընցի (ռուս.) - փախստական Բելեդիե բաշքան - քաղաքապետ Բելքի - գուցե Բեյազ - բամբակից հյուսված կտոր
Բեսլեմե - ծառա, սպասուհի
Բեստիլ - պաստեղ
Բերբեր - սափրիչ
Բերդանգ - հրացան
Բերետ (ռուս.) - փոքրիկ գլխարկ
Բըթըն, բյություն - ամբողջ, բոլոր
Բըյըխ - բեղ
Բիլազուկ - ապարանջան
Բիձա - ծեր մարդ
Բին - հազար
Բինա - վրանածածկ խրճիթ
Բինբաշի - հազարապետ
Բիրա (ֆր.) - գարեջուր
Բյուրո (ֆր.) - 1. գրասենյակ, 2. գրասեղան, 3. պահարան
Բյություն - բոլոր
Բոլ - առատ
Բողազ - վիզ, կոկորդ
Բողչա - ծրար, կապոց
Բոմբա - ռումբ
Բոշ - պարապ
Բոշա - գնչու
Բոչկա (ռուս.) - տակառ
Բոստան - բանջարանոց
Բոտին (ռուս.) - ճտկավոր կոշիկ
Բորշչ (ռուս.) - կաղամբով, ստեբղինով — բազուկով արգանակ
Բորոզան - շեփոր
Բորու - խողովակ
Բոքոն (ռուս.) - թխված մեծ հաց
Բրիգադիր (ռուս.) - խմբավար, օղակավար
Բրոնիա (ռուս.) - նախատեսված անցաթուղթ
Բուզ - սառույց
Բուլ - թուփ
Բուլավկա (ռուս.) - ապահով ասեղ
Բուխարի փափախ - կարակուլ մորթուց գլխարկ
Բուխերիկ - պատի մեջ օջախ
Բունջուխ - հուլունք
Գ
Գազյաղը - նավթ Գելին - հարս Գեոլոգ (ռուս.) - հանքաբան Գերդանլըխ - վզնոց Գյամի - նավակ Գյոլ - լիճ
Գյոռնափշտիկ - ուրվական
Գյուգյում - կարաս
Գյուլլա - հրացանի գնդակ
Գրանից, գրանիցա (ռուս.) - սահման
Գրուզավիկ (ռուս.) - բեռնատար մեքենա
Դ
Դաբաղխանե - կաշի մշակելու վայր Դաբան - ներբան Դաբանջա - ատրճանակ Դալ - ճյուղ Դալալ - 1. մունետիկ, 2. միջնորդ Դալլաք - սափրիչ Դակտիլո (ֆր.) - գրամեքենա Դահա - դեռ Դաղ - լեռ Դամար - երակ Դայախ - երկար փայտ, հենարան Դայի - մորեղբայր Դայմա - միշտ Դավուլ - թմբուկ Դարա - սանր Դարաղաջ - կախաղան Դարմըդաղին - ցիր ու ցան Դարվազ - դարպաս Դեդե - մեծ հայր Դելեգացիա (ռուս.) - պատգամավորություն Դեմիրճի - երկաթագործ Դենգ - հակ
Դերեբեյի - 1. ավատատեր, 2. բռնակալ
Դերիա (ռուս.) - շրջազգեստ
Դեփիկ - աքացի
Դիբ - հատակ
Դիլիմ - շերտ
Դին - հավատ
Դիվանբաշի - դատավոր
Դիրագ, դիրեգ - սյուն
Դիրլիք - հանգիստ
Դմբլեկ - թմբուկ
Դյուզան - կարգ ու կանոն
Դյուրգար - ատաղձագործ
Դոլաբ - պահարան
Դոկտոր - բժիշկ
Դոկումենտ (ռուս.) - փաստաթուղթ
Դոնդուրմա - պաղպաղակ
Դոնյաղի - ճրագու
Դոշակ - ներքնակ
Դուզ - 1. ուղիղ, 2. հարթավայր
Դուզախ - թակարդ
Դուլբին - հեռադիտակ
Դուշման - թշնամի
Ե
Եթիմ - որբ Ել - քամի Եմենի - հողաթափի նման կոշիկ
Եմիշ - սեխ
Եշիլ - 1. կանաչ գույն, 2. մոլլայի կանաչ փաթթոց
Զ
Զաբիթ, զաբթիա - ոստիկան, սպա Զաթը - արդեն Զալ, սալ - դահլիճ, սրահ Զահար - գուցե Զայիֆ - նիհար, նվազ Զանահաթ, զենահաթ - արհեստ Զանգակ - 1. զանգ, 2. փափուկ, երկար լավաշանման հաց Զեհիր - թույն
Զենգին - հարուստ
Զենջիլ - 1. շղթա, 2. խարիսխ
Զիան - վնաս
Զիբիլ - աղբ
Զոոտեխնիկ (ռուս.) - անասնաբույժ
Զսկեղեն - ոսկեղեն
Զուբուն - ար—ելյան վերնազգեստ
Զուլում - փորձանք, պատիժ
Է
Էդյուկասիոն (ֆր.) - կրթություն, դաստիարակություն Էզան - մահմեդական աղոթք Էլ - օտար Էմեք, ամագ - երախտիք Էմզիք - ծծելիք Էմին - վստահելի Էյրեթի - խախուտ Էշիք - շեմ
Էշխիե - հրոսակ
Էպիդեմիա (ռուս.) - համաճարակ
Էվակուացնել - տեղափոխել
Էրթեսի - հաջորդ
Էփեի - բավականաչափ
Էքիզ - զույգ
Էքմեք - հաց
Ը
Ըռահաթ - հանգիստ
Ըրմաղ - գետ
Թ
Թաբախ - մատուցարան, ափսե Թազա - նոր, թարմ Թալիմ - վարժանք Թախդա - տախտակ Թախըմ, թաքըմ - 1. խումբ, 2. զորքի դասակ Թամամ - ճիշտ, լրիվ, ամբողջ Թամբիհ էնիլ - հանձնարարել Թային - թոշակ Թաջիր - վաճառական Թավան - առաստաղ Թավլա - գոմ, փարախ, ախոռ Թարաֆ - կողմ Թեզ - 1. արագ, շուտ, 2. վաղ Թեզբեխ - ձեռքի համրիչ Թելեգրեյկա (ռուս.) - վերմակի պես կարված վերնազգեստ Թելեֆոն (ֆր.) - հեռաձայն Թելլալ - մունետիկ Թեյարա (արաբ.) - օդանավ
Թենեքե - 1. թիթեղ, 2. թիթեղյա արկղ
Թենջիրե - կաթսա
Թերաս (հուն.) - պատշգամբ
Թերբիե - դաստիարակություն
Թեփե - գագաթ
Թեքեր - անիվ
Թեքլիֆ - հրավեր
Թընդիր - թոնիր
Թիքա - պատառ
Թյություն - ծխախոտ
Թյուֆենգ, թյուֆանգ, թյուֆեք - հրացան
Թոխմախ - սանդի փայտյա մուրճ
Թոփ - 1. արկ, 2. խաղալու գնդակ
Թոփալ - կաղ
Թոփուզ - գուրզ
Թրեն (ֆր.) - գնացք
Թրնախ - եղունգ
Թումբան - վարտիք
Ժ
Ժաժգատիլ (ռուս.) - հրահան Ժակետ (ֆր.) - բաճկոն Ժեներասիոն (ֆր.) - սերունդ
Ժեոմետրի (ֆր.) - երկրաչափություն
Ժում - մեկ անգամվա բաժին
Ի
Իզ - հետք Իթ - շուն Իմդադ - օգնություն Ինադ - կամակորություն Ինգլիզ - անգլիացի Ինթիքամ - վրեժ Ինսաֆ - խիղճ Ինվալիդ (ռուս.) - հաշմանդամ Ինֆորմեյշըն (անգլ.) - տեղեկատվություն
Իշաոտիկ - առանց թիկունքի, երկար աթոռ
Իշդահ - ախորժակ
Իս - ծուխ, մուխ
Իսդիքամ - դիրք, խրամատ
Իսքալա - նավահանգիստ
Իփլիք - թել, դերձան
Իֆդիրա - հերյուրանք
Լ
Լագեր - ճամբար Լալե - վզի երկայն կապանք Լահանա - կաղամբ Լաղըմ - կոյուղի Լապատկա (ռուս.) - բահ Լափա - շիլա Լեբլեբի - բոված սիսեռ Լեշ - գեշ, դիակ
Լեպլեպի - բովված սիսեռ
Լիբրերի (ֆր.) - գրախանութ
Լիտերատյուր (ֆր.) - գրականություն
Լիրա - ոսկեդրամ
Լոկանտա (հուն.) - ճաշարան
Լոկոմոտիվ (ֆր.) - շոգեկառք
Լոտկա (ռուս.) - նավակ
Լուսվիկ - փարչ
Խ
Խաբախ - դդում Խաբախլըխ - դդմենի Խաբար - լուր Խադիֆե - թավիշ Խազան - մեծ կաթսա Խազեյին (ռուս.) - տեր Խազըխ - սուր ցից Խազմա - քլունգ Խազնա - գանձ Խալաթ (ռուս.) - տնային զգեստ Խալդըրըր - քարուղի Խալիչա - գորգ Խալխա - օղակ Խամ - 1. խակ, 2. անփորձ Խամազել - մատնել Խամշի - մտրակ Խամսին (արաբ.) - հարավի մրրկահողմ Խայթան - հյուսված պարան Խային - նենգ, դավաճան Խան - իջ—ան Խանչալ - դաշույն Խաշլըխ - գրպանի դրամ Խաս - ընտիր Խասաբ - հաշիվ Խավուր - տապ Խարաբա - ավերակ Խարթ - կոշտ, կոպիտ Խարջլըխ - ծախսելու դրամ
Խեր - բախտ, հաջողություն, լավություն
Խզմեթ - մաքրություն
Խզմեթջի - ծառա
Խըսիր - թաղիք
Խըվըռ - գանգուր
Խըտլըխ - սով
Խըրխա - բամբակյա բաճկոն
Խըրս - հերս, ջղայնություն
Խիյախ - հրաշալի
Խոլերա (ռուս.) - ժանտախտ
Խոնջան - լայն վարտիք
Խոջա - 1. ուսուցիչ, 2. հարուստ
Խոջախանում - ուսուցչուհի
Խովա - դույլ
Խովուշ - ընդարձակ տեղ
Խորաթել - խոսել, զրուցել
Խորոզ - աքլոր
Խսիր - թաղիք
Խրբաջ - մտրակ
Խրխա - քուրձ
Խույ - բնավորություն
Խունդախ - բալուլ, բարուր
Խունի - ձագար
Խուշ, ղուշ - թռչուն
Խուրմա - արմավ
Խուրշին - փամփուշտ
Խուրջին - երկկողմանի տոպրակ
Կ
Կազարմա (ռուս.) - զորանոց Կալբաս (ռուս.) - երշիկ Կալյասկա (ռուս.) - կառք Կալոշ (ռուս.) - կրկնակոշիկ Կայմակամ - քաղաքագլուխ Կանալիզացիա (ռուս.) - կոյուղի Կանդալ (ռուս.) - ձեռնակապ Կաչկա (ռուս.) - սայլ Կատիլոկ (ռուս.) - զինվորական մետաղյա աման Կարավաթ (ռուս.) - մահճակալ Կեպի (ռուս.) - բանվորական գլխարկ Կերոսինկա (ռուս.) - կրակարան
Կլյուբ (ֆր.) - ակումբ
Կոզեր (ռուս.) - 1. պատրվակ, 2. առիթ
Կողինք - անկողին
Կոմիսիա (ռուս.) - հանձնաժողով
Կորեսպոնդենտ (ֆր.) - թղթակից
Կորիդոր (ռուս.) - միջանցք
Կոֆե - սուրճ
Կռիշ (ռուս.) - տանիք
Կռուշկա (ռուս.) - բաժակ
Կուլա - կուժ
Կուլակ (ռուս.) - հարուստ հողատեր
Կուկուրուզ (ռուս.) - եգիպտացորեն
Հ
Հազըրիլ - պատրաստել Հալ - վիճակ Հալալլըխ - հրաժեշտ Հախ - բաժին, հասանելիք Համամ - բաղնիք Համբալ - բեռնակիր Հայաթ - 1. կյանք, 2. բակ Հայդուկ - 1. հրոսակ, 2. հերոս Հաշտ - միջանցք, գավիթ Հաջի - մահտեսի Հասրաթ - կարոտ Հավա - օդ Հավանգ - սանդ Հավուզ - ավազան
Հարամ - ապօրեն, անարդար
Հարամի - ավազակ
Հարբ - կռիվ, պատերազմ
Հելլաք - ուժասպառ
Հեմեն - իսկույն
Հեյբե - խուրջին
Հեսաբ - հաշիվ
Հերքեշ - ամեն ոք
Հեքիմ - բժիշկ
Հըզըր - հզոր
Հյուրիեթ, հ&ւրրյէթ - ազատություն
Հոքմաթ, հյուքյումեթ - կառավարություն
Հունար - շնորհք
Ղ
Ղաբահաթ - հանցանք Ղադա - ցավ Ղադը - դատախազ Ղադըն - տիրուհի Ղադիֆե - թավիշ Ղազան - կաթսա Ղազըխ, ղազուխ - ցից Ղաթ - շերտ Ղաթրան - ձյութ Ղալա - բերդ Ղալայիջի - կլայեգործ Ղալբ - կեղծ Ղալեմ - մատիտ Ղալմաղալ - աղմուկ Ղամա - դաշույն Ղամիշ - եղեգն Ղայըղ - նավակ Ղայըղջի - նավավար Ղայիշ - գոտի, փոկ Ղաչաղ - դասալիք Ղասաբ - մսագործ Ղասաբխանե - սպանդանոց Ղասաթուրան - լայնեզր սվին Ղավազ - օգնական պաշտոնյա Ղավուրմա - յուղով տապակած միս Ղարավաշ - աղախին Ղարար - 1. սահման, 2. որոշում
Ղարընջա - մրջյուն
Ղարթ - կոշտ
Ղարիբ - պանդուխտ, օտարական
Ղարղա - ագռավ
Ղարշա - դիմաց
Ղափաղ - կափարիչ
Ղաֆա - գլուխ
Ղաֆես - վանդակ
Ղըթլըխ - սով
Ղշլա - զորանոց
Ղոլթուխ - անութ
Ղոնախ - 1. պալատ, 2. իջ—ան, 3. հյուր
Ղսդու - դիտավորյալ
Ղսմաթ - բախտ
Ղուզի - գառնուկ
Ղութի - արկղ, տուփ
Ղութնի - մետաքսախառն հյուսվածք
Ղուլ - ծառա
Ղուլաղ - ականջ
Ղում - ավազ
Ղումանդա ընել - հրամայել
Ղույու - փոս, հոր
Ղունդուրաջի - կոշկակար
Ղուսուր - հանցանք, սխալ
Ղուրբեթ - օտար աշխարհ
Ղուրմիշ ընել - 1. լարել, 2. կառուցել
Ղուրշուն - արճիճ, փամփուշտ
Ճ
Ճախդ - ջանք Ճամբազ - 1. լարախաղաց, 2. ճարպիկ
Ճանդարմ, ժանդարմա - ոստիկան
Ճտնոց - վզնոց
Մ
Մալ - 1. ապրանք, 2. անասուն Մալարիա - ջերմախտ Մահանա - առիթ, պատճառ Մաղարա - քարանձավ Մամի - դայակ, մանկաբարձ Մայմա - թաշկինակ Մանաստըր (անգլ.) - կուսանոց Մասյոր (ֆր.) - մայրապետ Մավզեր - հրացանի տեսակ Մավունա, մավնա - բեռնատար մեծ նավակ Մատրոս (ռուս.) - ծովային զինվոր Մարաբա - գութանավոր Մարուլ - բարդածաղկավոր բույս, հազար Մափուս - բանտ Մեբլ (ֆր.) - կահույք Մեզար - գերեզման Մեթալիք - մետաղադրամ Մելան - թանաք Մեհլեմ - բալասան, քսուկ Մեհյուր - կնիք Մեյդան - հրապարակ Մեյվա - պտուղ Մենդիլ - թաշկինակ Մեշոկ (ռուս.) - տոպրակ Մեջիդիե - թուրքական դրամ
Մերդիվեն - սանդուղք
Մեքանիսիեն (ֆր.) - մեքենագետ
Մթել - տոպրակ
Մինարե - մզկիթի աշտարակ
Մինդեր - բազմոց
Մինիստր (ֆր.) - նախարար
Միշմիշ (արաբ.) - ծիրան
Մխդար - գյուղապետ
Մյուդիր, մյուդուր - տնօրեն, վերակացու
Մյուլք - ունեցվածք
Մոբիլիա - կահույք
Մոդիստրա (ֆր.) - դերձակուհի
Մոսին - հրացանի տեսակ
Մուզիկա (ռուս.) - երաժշտություն
Մութլախա - անպայման
Մութֆախ - խոհանոց
Մուխաննաթ - նենգ
Մուխտար - տանուտեր, գյուղապետ
Մուհաբեթ - սեր, համերաշխություն
Մուհաջիր - գաղթական
Մուհդաջ - ապավեն, հույս
Մունդիր (ռուս.) - զինվորական համազգեստ
Մուշամբա - 1. մոմլաթ, 2. անձր—անոց
Մուշտարի, մուշթերի - հաճախորդ
Մուսլուխ - ծորակ
Յ
Յաբանի - վայրենի Յաբանջի - օտարական Յազմա - կանացի գլխաշոր Յաթախ - անկողին Յալվար ըլլալ - աղաչել Յախա - օձիք Յայա (հուն.) - մեծ մայր Յայլա - ամառանոց Յան - կողմ Յանի - իբր Յասդըղ, յասթըք - բարձ Յավրու - ձագուկ, զավակ Յարամազ - անպետք, անարժան Յարդըմ - օգնություն
Յափրախ - տեր—
Յափու - ծեփվածք
Յաֆթա - ցուցանակ
Յոլ - ճանապարհ
Յոլդաշ - ընկեր
Յոնջա - առվույտ
Յորղան - վերմակ
Յուլար - սանձ
Յուխա - ջրով, խմորով շաղված բարակ հաց
Յումրուխ - բռունցք
Յուքլիք - անկողինները պահելու պատի մեջ փորվածք
Ն
Նալ - պայտ Նալբանդ - պայտար Նալին - փայտյա ոտնաման Նաղդ - կանխիկ Նաղլ անել - պատմել Նամազ - մահմեդական աղոթքի ծես Նամահրամ - ամուսնանալու համար ազգականական արգելք չունեցող Նամուս - պատիվ Նաչալնիկ (ռուս.) - կառավարիչ, պետ
Նաչաղ - կարճ կոթով փոքր կացին, տապար
Նաջար - ատաղծագործ
Նարգիլե (արաբ.) - կլկլակ
Նաֆաս, նեֆես - շունչ
Նենե (ֆր.) - մեծ մայր
Նըրս (ֆր.) - բուժքույր, դայակ
Նինսան - ապրիլ ամիս
Նումրօ, նյումերօ - համար, թիվ
Շ
Շաբխա, շապխա - գլխարկ, գդակ Շամաթա - աղմուկ Շայիդ - վկա Շաշըրմիշ ընել - զարմանալ Շարաֆ - պատիվ Շարթ - պայման
Շափլախ - ապտակ
Շաֆախ - ար—ածագ
Շեմշիե - հովանոց
Շինել (ռուս.) - զինվորական վերարկու
Շիշգո - գեր
Շոշ (ռուս.) - խճուղի
Չ
Չաբալամիշ ըլլալ - չարչարվել, տվայտել Չադըր - վրան Չալել - նվագել Չալմա - գլխի փաթթոց Չախկալ - շնագայլ Չախմախ - հրահան Չաղ - նպատակ Չամադան - ճամպրուկ Չամուռ - ցեխ Չայիր - մարգագետին Չայդախ - ձեղնահարկ Չանախ - կավից կամ հախճապակուց աման Չարդախ - պատշգամբ Չարշաֆ - սավան Չարշի - շուկա Չարուխ - տրեխ Չաուշ - ենթասպա Չափալախ - ապտակ Չբլախ, չըլբախ - մերկ Չեթե - հրոսակ
Չեկիստ (ռուս.) - հատուկ ծառայության աշխատակից
Չեմբեր - գլխաշոր
Չենգե, չենե - ծնոտ
Չեշիթ - տեսակ
Չեքիջ, չաքուջ - մուրճ
Չեքիրգե - մորեխ
Չըխըն - կապոց, ծրար
Չոբան - հովիվ
Չոլ - անապատ, անմարդաբնակ վայր
Չոնգուր - երաժշտական գործիք
Չոջուխ - երեխա
Չորբա - արգանակ
Չոփ - 1. շյուղ, 2. աղբ
Չվան - պարան
Չրախ - 1. աշակերտ, 2. օգնական
Չուլ - քուրծ, լաթ
Չուլկի (ռուս.) - գուլպա
Չուխա - բրդյա գործվածք
Չուխուր - փոս, հոր
Պ
Պադվալ (ռուս.) - նկուղ Պաժար (ռուս.) - հրդեհ Պաժարնի կամանդա (ռուս.) - հրշեջ խումբ Պալատկա (ռուս.) - վրան Պալկովնիկ (ռուս.) - գնդապետ Պայոկ (ռուս.) - բաժին, ճաշաբաժին Պաչկա (ռուս.) - տուփ, փաթեթ Պապուկ - պապիկ, մեծ հայր Պավարոտ (ռուս.) - ոլորապտույտ ճանապարհ Պատիսըրի (ֆր.) - քաղցրավենիքի խանութ Պատրոն (ռուս.) - փամփուշտ Պարադ (ռուս.) - շքերթ Պարալիչ (ռուս.) - կաթված Պարախոդ (ռուս.) - շոգենավ Պարավոզ (ռուս.) - շոգեքարշ Պարտիա (ռուս.) - կուսակցություն Պեչատ (ռուս.) - կնիք Պեչենի (ռուս.) - թխվածքաբլիթ
Պեստիլ - պաստեղ
Պերեվարոտ (ռուս.) - հեղաշրջում
Պիլա (ռուս.) - սղոց
Պիլոտ (ֆր.) - օդանավորդ
Պիվա (ռուս.) - գարեջուր
Պլաստինկա (ռուս.) - ձայնասկավառակ
Պլեն (ռուս.) - գերի
Պլետ (ռուս.) - մտրակ
Պլոմբել (ռուս.) - կնքել
Պլոտնիկ (ռուս.) - ատաղձագործ
Պոեզ, պոեզդ (ռուս.) - գնացք
Պոլ (ռուս.) - հատակ, գետին
Պոլիտիկա (ֆր.) - քաղաքականություն
Պոպոք - ընկույզ
Պորտբոնե (ֆր.) - դրամապանակ
Պռոժեկտոր (ֆր.) - լուսարձակ
Պրիմիտիվ (ֆր.) - 1. նախնական, 2. հնաոճ, 3. պարզունակ
Պրոպուսկ (ռուս.) - անցաթուղթ
Պուլիմյոտ (ռուս.) - հրաձիգ
Ջ
Ջադ - եգիպտացորեն Ջալլաթ - դահիճ Ջամեքան - ապակյա ցուցափեղկ Ջամըզ - գոմեշ Ջամի - մզկիթ Ջան - 1. հոգի, 2. շունչ, 3. անձ Ջանդակ - 1. մարմին, 2. դիակ Ջանդըրմա, ժանդարմա - ոստիկան Ջասադ - դիակ Ջավահիր - գոհար Ջեբ - գրպան Ջեբհանե - զինամթերք Ջեզա - պատիժ Ջեզվե - սուրճ եփելու աման
Ջեհեննեմ - դժոխք
Ջեհիզ - օժիտ
Ջերախ, ջերահ - վիրաբույժ
Ջեփե - ռազմաճակատ
Ջիգյար - թոք
Ջիզմե - երկարաճիտ կոշիկ
Ջիհան - աշխարհ
Ջին - չար ոգի
Ջինս - ցեղ
Ջղարա, սիկարա - ծխախոտի գլանակ
Ջոմարդ - առատաձեռն
Ջուղաբ - պատասխան
Ջուվալ - պարկ
Ռ
Ռաբոչի բատալիոն (ռուս.) - աշխատանքային գումարտակ Ռամազան - մահմեդական ամանոր Ռայոն (ռուս.) - շրջան Ռեհին (ռուս.) - գրավ Ռենկ - գույն
Ռեցեպտ - դեղատոմս
Ռյույա - երազ
Ռոմաթիզմա - հոդացավ
Ռութ - մերկ
Ս
Սաբաբ - պատճառ Սաբախտան - առավոտյան Սաբահաղարշը - լուսադեմ Սաբըր - համբերություն Սադըր, սեդիր - բազմոց Սաթըլ, սիթիլ - ջրաման Սաթլըջան - թոքերի բորբոքում Սալլամիշ ըլլալ - օրորվել Սալոմ (ռուս.) - հարդ Սալոն (ֆր.) - դահլիճ, սրահ Սախալ - մորուք Սախդել - վնասել, հաշմել Սահաբ - տեր Սահաթ - 1. ժամ, 2. ժամացույց Սաղ - 1. ամբողջ, 2. ողջ, 3. աջ կողմ Սաղանախ - հորդ անձր— Սաղլամ - ամուր Սամալիոտ (ռուս.) - օդանավ Սաման - հարդ Սանջի - խիթ Սաչախ - ծոպ Սապոգ (ռուս.) - երկարաճիտ կոշիկ Սապոն - օճառ Սաջ - 1. բարակ թիթեղ, 2. բով Սաստավ (ռուս.) - կառախումբ Սարայ (ռուս.) - պալատ Սարը - դեղին Սարմա - 1. թուփ, 2. թփով տոլմա Սարոչկա (ռուս.) - վերնաշապիկ Սել - հեղեղ Սելավ - ջրհեղեղ, հեղեղ Սեյուդ - ուռենի Սենտըր (ֆր.) - կենտրոն Սեվքիաթ - առաքում, հավաքագրում Սետկա (ռուս.) - ցանց Սերին - զով
Սեփեթ - քթոց
Սեքսեն - ութսուն
Սեֆերբերլիք - 1. զորաշարժ, 2. տեղահանություն
Սեֆիլ - թշվառ
Սըթըրվել - մի կերպ համակերպվել
Սըթմա - դողէրոցք
Սընըղջի - ոսկրային կոտրվածքները բուժող
Սըր - գաղտնիք
Սըրըխ - երկար, բարակ փայտե ձող
Սըրմա - ոսկեթել
Սիլա - երկիր
Սիլահ - զենք
Սիլլե - ապտակ
Սինեմա (ֆր.) - շարժապատկեր
Սինի - մատուցարան
Սինյալ (ֆր.) - ազդանշան
Սինոր - սահման
Սինսիլե - գերդաստան
Սիվիլ (ֆր.) - քաղաքացիական
Սյունգի - խշտիկ
Սյունեթ ընել - թլպատել
Սյուրգյու - նիգ, սողնակ, մղլակ
Սյուրգյուն - աքսոր
Սոթտել - կողոպտել
Սոլ - ձախ
Սոլուխ - շունչ
Սոխախ - նրբանցք, փողոց
Սոմոն, սոմի (հուն.) - փռի երկարավուն հաց
Սոնրա - վերջ
Սոֆու - մոլեռանդ
Ստանցիա (ռուս.) - կայարան
Սու - ջուր
Սութուֆ (արաբ.) - տանիք
Սուխարի (ռուս.) - չորացրած հաց
Սուչ - հանցանք
Սուրույ - հոտ (անասունի)
Վ
Վազո (ֆր.) - ծաղկաման Վաթան յոլդաշ - հայրենակից Վալի - նահանգապետ Վալիզ - ճամպրուկ Վալինկա (ռուս.) - թաղիքից երկայնավիզ ոտնաման Վախըտ - ժամանակ Վախշի - վայրի Վակզալ, վոկզալ (ռուս.) - կայարան
Վայեննի գրուզինսկի (ռուս.) - ռազմական վրացական
Վասիաթ - ավանդ, կտակ
Վափոր - շոգենավ
Վեդրո (ռուս.) - դույլ
Վեշ (ռուս.) - բեռ
Վերգի - հարկ
Վիդիո թեյպ (անգլ.) - տեսաերիզ
Վիշկա (ռուս.) - աշտարակ
Տ
Տալերկա, տարելկա (ռուս.) - ափսե Տապոր (ռուս.) - կացին Տավարնի (ռուս.) - ապրանքատար Տեստի - կուժ, սափոր
Տերիտորիա (ռուս.) - տարածք
Տնազ անել - ծաղրել
Տոմատես - լոլիկ
Տրիվոգ (ռուս.) - ահազանգ
Ց
Ցիլինդըր, սիլինդըր (ֆր.) - տղամարդու եվրոպական գլխարկ
Ցիրկ (ռուս.) - կրկես
Ու
Ուբորնի (ռուս.) - զուգարան Ուղուր - բախտ, հաջողություն Ուղուրթ - ուղիղ, ճիշտ
Ումբր, ումր - կյանք
Ումուդ - հույս, ապավեն
Ույուզ - բոր հիվանդություն
Փ
Փաբլիկա, ֆաբրիկա (ֆր.) - գործարան Փաթաթես - գետնախնձոր, կարտոֆիլ Փալան - համետ Փախլա, բակլա - լոբազգի բույս Փահլեվան - լարախաղաց Փայ - բաժին Փանդանտիվ (ֆր.) - վզից կախելու զարդ Փանթալոն (ֆր.) - շալվար Փաշափորթ, պասպորտ (ֆր.) - անձնագիր Փարա - դրամ Փարթի (ֆր.) - 1. խումբ, 2. հավաքույթ Փափազ - տերտեր Փեմբե - վարդագույն Փեշքեշ - նվեր
Փերդե, փարդա - վարագույր
Փերուշան - թշվառ
Փիդե - կլոր, բարակ հաց
Փիլաքան - սանդուղք
Փիրե - լու
Փոթուր - ծալքերով, լայն շալվար
Փոլիս (ֆր.) - ոստիկան
Փորթուղալ - նարինջ
Փռնջի - փռապան, փուռ ունեցող
Փրենսեզ (ֆր.) - իշխանուհի
Փուս - մշուշ
Ք
Քազըն (անգլ.) - զարմիկ Քաթիպ - քարտուղար, գրագիր Քալփաթին - աքցան Քամար, քյամար - գոտի Քամբանա (ֆր.) - եկեղեցու զանգակ Քամիոն (ֆր.) - բեռնատար մեքենա Քանեփա (ֆր.) - բազմոց Քասա, քյասե - խորունկ ափսե Քարաքոլ (արաբ.) - ոստիկան Քարդաշ - եղբայր Քարթուշ - վառոդ Քաֆիա - գլխին փաթաթելու տղամարդու մեծ շալ Քեզաբ - ազոտաթթու Քեթեն, քաթան - 1. կտավհատ, 2. կտավ Քել - ճաղատ Քելեփչե - ձեռնակապ Քեմփ, քամփ (անգլ.) - ճամբար Քենար - եզր Քենդիր - պարան Քենքյուլ - մազափունջ Քեշիշ - տերտեր Քեչա, քեչե - թաղիք Քեչել, քաչալ - ճաղատ Քեսիկ - քսակ Քեփի (ռուս.) - բանվորական գլխարկ Քեֆիլ - երաշխավոր Քէոփրի - կամուրջ
Քըզ - աղջիկ
Քըզքարդաշ - քույր
Քիլիմ - կարպետ
Քիսա - 1. դրամապանակ, 2. տոպրակ
Քիրա - վարձ
Քիրեջ - կիր
Քյար - օգուտ
Քյարփինջ - աղյուս
Քյաֆիր - անաստված, անխիղճ, տմարդ
Քյորփե - մատղաշ, փոքրիկ
Քյութիգ - կոճղ
Քյուլախ - գլխանոց
Քյուքյուրդ - ծծումբ
Քյուֆ - բորբոսն
Քոլա (ֆր.) - օսլա
Քոլոզ - փաթթոցավոր գլխանոց
Քոնսուլատ - դեսպանություն
Քոջա, հոջա - 1. ամուսին, 2. տեր, 3. ուսուցիչ
Քոփալ - մահակ
Քոք - արմատ
Քրավաթ (ֆր.) - փողկապ
Քուլլի (արաբ.) - բոլոր, ամբողջ
Քուլուրիա (հուն.) - օղակաձ— փոքրիկ հաց՝ վրան քունջութով
Քուրջ - լաթ, ձորձ, ցնցոտի
Քուրք - մուշտակ
Քֆրել - հայհոյել
Օ
Օթել (ֆր.) - հյուրանոց Օթո, օթոմոբիլ (ֆր.) - ինքնաշարժ մեքենա Օղլան, օղուլ - տղա Օմուզ - ուս Օյա - ասեղնագործ Օն - տասը
Օնբաշի - տասնապետ
Օրթա - մեջտեղ
Օրթախ - գործընկեր
Օրման - անտառ
Օֆիս (ֆր.) - գրասենյակ
Օֆիցեր (ռուս.) - սպա
Ֆ
Ֆալաք - ճակատագիր Ֆայդա - օգուտ Ֆանդ - հնար Ֆանֆար - փողային նվագարան Ֆասուլիա - լոբի, ոլոռ Ֆելլահ (արաբ.) - հողագործ գյուղացի Ֆեներ - լապտեր Ֆես - այր մարդու ս— ծոպով կոնաձ— կարմիր գլխարկ Ֆեսիքա, վեսիքա - 1. կտրոն, 2. անցագիր Ֆերման - հրաման Ֆընդըխ - կաղին Ֆըրսանդ - առիթ Ֆիդա - զոհ
Ֆիդայի, ֆեդայի - անձնազոհ կռվող, ազատամարտիկ
Ֆիլդիշի - փղոսկր
Ֆիկան - ողբ, կական
Ֆիշենք - հրահան
Ֆիստան - շրջազգեստ
Ֆիտիլ - պատրույգ
Ֆորմա (ռուս.) - 1. ձ—, 2. համազգեստ
Ֆրոնտ (ռուս.) - ճակատ
Ֆուլ (արաբ.) - բակլա
Ֆուռուն - փուռ
Ֆուրգոն - մարդատար սայլ
- Բնագրերում հանդիպող ծագումը չնշված բառերը թուրքերենից — կամ թուրքերենի միջոցով այլ լեզուներից են փոխառնված (Վ. Ս.):