Recep Erdogan
Recep Tayyip Erdoğan (born February 26, 1954) became prime minister of Turkey on March 14, 2003. He is the leader of the Adalet ve Kalkinma Partisi (AK Party, or Justice and Development Party).
- In a televised statement in August 2014, he said “They have said I am Georgian […] they have said even uglier things – they have called me – pardon my language – Armenian, but I am a Turk."[1]
- When more than 100,000 Turks gathered at Mr Dink's funeral chanting “We are all Armenians”, Mr Erdogan opined that they had gone “too far”. Both he and Mr Baykal have resisted calls to scrap article 301, though there have been hints that it will be amended. Source: Economist[2]
- Asked during an interview with the BBC Turkish service in London on Tuesday, cited by Western news agencies, what he thought about the resolutions, Erdogan said: "There are currently 170,000 Armenians living in our country. Only 70,000 of them are Turkish citizens, but we are tolerating the remaining 100,000. If necessary, I may have to tell these 100,000 to go back to their country because they are not my citizens. I don't have to keep them in my country." Source: Radio Liberty
- "The relocation of the Armenian gangs and their supporters, who massacred the Muslim people, including women and children, in eastern Anatolia, was the most reasonable action that could be taken in such a period." April 24, 2019 on Twitter[3].
- "Hallowed today is the soul of Enver Pasha." For context: Enver Pasha was one of the architects of the Armenian Genocide, and this statement was made at a military parade in Baku marking the one month anniversary of Turkish-Azeri victory in the second Karabakh war where Armenians were ethnically cleansed from Hadrut Region.[4]
Reverse Genocide Claims
Armenians 'Sought To Wipe Out Turks'
19.03.2010
Armen Koloyan
Armenians in the Ottoman Empire never faced a genocidal government policy and, on the contrary, themselves plotted to exterminate Turks, according to Turkish Prime Minister Recep Tayyip Erdogan.
Erdogan was reported to angrily dispute many historians’ view that 1915 massacres of Ottoman Armenian constitute genocide as he marked the 95th anniversary of a rare Turkish military victory during World War One.
“In 1915 and before that, it was the Armenian side that pursued a policy aimed at exterminating our people which led to hunger, misery and death,” he said in a speech delivered in the city of Canakkale. “Forgetting all that is unfair and heartless. Our warriors always respected ancestral laws and did not kill innocent people even on the battlefield.”
“I should underline that this country’s soldier is bigger than history and that this country’s history is as clean and clear as the sun. No country’s parliament can tarnish it,” Erdogan said, in a clear reference to U.S. and Swedish lawmakers’ latest resolutions recognizing the slaughter of more than one million Armenians as genocide.
“There is no genocide in our civilization. Our civilization is the civilization of love, tolerance and brotherhood,” he added, according to “Today’s Zaman” daily.
Erdogan followed a similar line of reasoning last November when he stated that the universally condemned killings of hundreds of thousands of civilians in Darfur, Sudan were not a genocide. “Muslims don’t commit genocide,” he said.
The Turkish premier did use the word “genocide,” however, when he condemned the deaths of several dozen Turkic-speaking and Muslim Uighurs during unrest in China’s northwestern Xinjiang region last July. “The killings of Uighur Turks by the Chinese police during demonstrations constitute genocide,” he said at the time. “I use this term intentionally.”
Slogan in Turkey During Erdogan’s Rally: 'Armenian Bastards Cannot Deter Us'
By Robert Jones October 30, 2016
Turkish president Recep Tayyip Erdogan recently held a rally at the airport in the northern Turkish city of Trabzon. During his speech, the crowd started chanting: “Armenian bastards cannot deter us.” Erdogan did not warn or condemn the crowd as they repeated their ugly slogans.
Garo Paylan, an Armenian MP from the pro-Kurdish Peoples’ Democratic Party (HDP), launched a criminal complaint through his lawyer, Levent Piskin, against those who organized the rally on October 15 and those who shouted the slogan for “public incitement to hatred and hostility towards and denigration of the Armenian people.”
“The fact that Erdogan stayed silent and did not stop the slogans has facilitated the targeting of Armenians,” said the petition, which continued: “Paylan has seriously been impacted by these slogans and has been exposed to threats and insults by people encouraged by the slogans.”
Paylan said that Erdogan, Suleyman Soylu (the Turkish minister of interior), and Veysel Eroglu (the minister of forestry and water affairs) were present at the rally, “as eyewitnesses” to the incident.
Turkey not only still aggressively denies the 1915 Armenian genocide, but also continues to insult the survivors of the genocide for their Armenian identity. And this tradition dates back to the founding phase of the Turkish Republic in 1923.
Mustafa Kemal Ataturk, the founder and first president of Turkey, declared on March 16, 1923, in a speech to the Adana Turkish Merchant Society:
"The Armenians have no right whatsoever in this beautiful country. Your country is yours, it belongs to Turks. This country was Turkish in history; therefore it is Turkish and it shall live on as Turkish to eternity. ... Armenians and so forth have no rights whatsoever here. These bountiful lands are deeply and genuinely the homeland of the Turk."
This denialist, discriminatory, and degrading policy regarding Armenians is still alive and well in Turkey.
Erdogan himself, during an interview broadcast on Turkish TV in 2014, referred to Armenians as “ugly.”
The Clarion Project reported that since August of last year, military curfews have been imposed on several predominantly Kurdish towns in southeastern Turkey. “While Turkish security forces destroyed the town of Cizre in September, 2015, they announced on a loudspeaker to the local Kurdish population: ‘Armenians are proud of you; you are all Armenians. You are Armenian bastards.’
“The Human Rights Association of Turkey (IHD) also reported that the police announced to the Kurds of Cizre that they were ‘Armenian sperms.’
“None of the police officers or soldiers responsible for these announcements has been brought to account, apparently because they acted in accordance with the official line of the Turkish regime.”
Denial of Armenian Genocide: An “Intellectual” Endeavor in Turkey
In Turkey, anti-Armenian sentiments, and the denial of the Armenian genocide, have a long history among state and military authorities, Islamic and secular political figures, media representatives, academics, and writers.
The award-winning, well-known Turkish novelist Ayse Kulin, for example, commented on the Armenian genocide during a debate program on CNN Turk in 2014: “It was a relocation incident,” said Kulin. “It was an incident experienced during a war. It is hard to call what happened in a war ‘a genocide.’ We did not start slaughtering them without a reason – like what was done to the Jews [in the Holocaust].”
Following her comments, an online petition titled “We want Ayse Kulin to be ashamed” was launched by a group of activists in Turkey, who called for a boycott of her books.
“Very close to centennial of the Armenian Genocide,” said the petition, “it is regrettable that such an irreverent style came from the mouth of a writer, Ayşe Kulin. In an interview with the media, in a very relaxed way, Kulin, by saying ‘we did not butcher the Armenians without a reason’, emphasized that they had the right to butcher a nation. We strongly condemn Ayse Kulin and protest her books and invite all people with common sense also not to read her books.”
Hate Speech against Armenians in Turkish Media
The International Hrant Dink Foundation, named after the Armenian journalist Hrant Dink killed in 2007, in Istanbul, published a comprehensive report titled “Hate Crimes and Hate Speech” in 2010. In the report, researchers scanned Turkish newspapers for hate speech against ethnic and religious communities.
“At the end of the study covering a whole year,” said the report, “it was identified that the hate speech in Turkey mostly targets the Kurds and the Armenians.”
According to the report, the religious and ethnic groups that were targeted by hate speech after Armenians and Kurds were Rums (Turkish Greeks), Christians, and Jews. Arabs, Serbs, the Roma, Assyrians and Africans were also targeted, expanding the range.
“When scanning the newspapers,” added the report, “we started with some key words rather than following a chronological order. Some words were used more frequently compared to others. For example, in all the stories where the word ‘Armenian’ was used, hate speech could be seen.”
Anti-Armenian sentiment, or Armenophobia, appears to be a widespread characteristic of the Turkish media, politics, and culture. Not only the denial, but also the whitewashing, excusing of, and even taking pride in the Armenian genocide is commonplace, including in Turkish schools.
Armenian migration from Turkey escalating
“This year,” said journalist Miran Manukyan, who works for the Turkish-Armenian weekly newspaper Agos, “some people wrote racist graffiti such as, ‘Torment the Armenians’ on the walls of two Armenian schools in Istanbul. The Istanbul police directorate handled the situation, and an investigation has also been opened but there has been no progress yet.”
Moreover, the recent terror threats of the Islamic State (ISIS) are making life even more difficult for the Armenians in Turkey.
“The only apparent precaution most people have been able to take is to stay away from crowds,” said Manukyan. “In the face of terror attacks and chaotic environment, many people in Turkey think about leaving the country which is the precaution many Armenians in Turkey are also thinking of taking.”
Indeed, the number of people leaving Turkey and settling in other countries is rising day by day. “Those who are not Turkish and Muslim are more serious about leaving and migration,” according to the newspaper Agos.
An Armenian citizen of Turkey, who has recently moved to Europe, told Agos:
“Our primary reason was that we wanted our child to live in more civilized conditions. Turkey hasn't been peaceful at least for 5 generations. Turkey cannot manage to reach to ‘the level of contemporary civilizations’ and it seems that it won't in the next 30 years.
“Thinking that no place can be worse than Turkey, you choose to go anywhere else in order to have the life you deserve. I know many families who decided to leave Turkey and started to do something for it. The ones who had the opportunity left Turkey and the ones who cannot leave continue to live in Turkey, thinking what they would do in such an environment.”
Turkey, the very nation whose ancestors committed a genocide against Armenians in 1915 by killing or forcibly deporting 1.5 million Armenians from their ancestral lands, still continually and proudly insults the remaining Armenians.
The current population of the Armenian community in Turkey is about 60,000. Many Armenians are reportedly thinking of leaving Turkey in order to escape the hatred and aggression they suffer in the country–such hatred that even genocide has not been able to subdue.
Source: https://pjmedia.com/blog/slogan-in-turkey-during-erdogans-rally-armenian-bastards-cannot-deter-us/
| This article contains text from a source with a copyright. Please help us by extracting the factual information and eliminating the rest in order to keep the site in accordance to fair use standards, or by obtaining permission for reuse on this site.. |
Erdogan orders demolition of Turkey-Armenia friendship monument
Turkish-Armenian ‘Friendship’ Statue Faces Demolition
10.Jan.2011
Turkish Prime Minister Recep Tayyip Erdogan has ordered the destruction of a giant monument to friendship between Turkey and Armenia, reports from Ankara said on Monday.
The 30-meter (100-foot) unfinished concrete statue, located in the northeastern Turkish city of Kars close to the Armenian border, was commissioned in 2006 to promote dialogue and reconciliation between the two historic enemies. It depicts two figures emerging from one human shape and symbolizing the pain of division.
Visiting Kars on Sunday, Erdogan reportedly described the monument as a “monstrosity” that overshadows a nearby Islamic shrine. The AFP news agency cited Turkish media as saying that he ordered the Kars mayor, a member of his ruling Justice and Development Party, to replace it with a park.
It was not clear if Erdogan referred to Kars’s 10th century Armenian church of Surp Arakelots (Holy Apostles). It was converted into a mosque after the city and the surrounding region were captured from a short-lived independent Armenian republic and incorporated into modern-day Turkey in 1920.
Opponents of Erdogan's Islamic rooted government were critical of his comments, with former culture minister Ercan Karakas saying that they are a “shame” and that “the sculpture is neither strange nor ugly,” according to AFP.
Its author, Turkish sculptor Mehmet Aksoy, defended his work, saying on NTV television its destruction would recall the demolition by the Taliban of ancient Buddhist statues in Afghanistan’s Bamiyan valley in 2001 that stunned the world.
Turkey’s Culture Minister Ertugrul Gunay was quoted by the Associated Press as saying that a decision about the monument's fate will be made in consultation with the artist. Gunay noted that it was placed on a historic site of war.
Turkey’s Erdogan Again Offers Condolences To Armenians (2017)
Ապրիլ 24, 2017
Turkish President Recep Tayyip Erdogan on Monday again expressed his condolences to the descendants of Armenians killed in the Ottoman Empire a century ago.
Erdogan blamed their deaths on “the harsh conditions of the First World War,” rather than a deliberate government policy of extermination, in a statement issued on the 102nd anniversary of the start of the 1915 mass killings and deportations of Armenians.
“This year, I once again pay our respects to the Ottoman Armenians who lost their lives under the harsh conditions of the First World War and convey my condolences to their descendants,” said the statement read out during a memorial service held at an Armenian cathedral in Istanbul.
“Turks and Armenians, as two ancient nations of this region, have shared a common history and culture in this part of the world, where they lived side by side for a thousand years,” it said, adding that they should “heal the wounds of the past.”
Erdogan has issued similar statements in recent years. Just like its predecessors, his government vehemently denies that the deaths of an estimated 1.5 million Armenian subjects of the Ottoman Empire constituted genocide. It has strongly condemned foreign governments and parliaments for recognizing the Armenian genocide.
In an April 2015 speech, Erdogan sought to justify the mass deportations of Armenian civilians ordered by the Ottoman regime of “the Young Turks” in 1915. He said the “the relocation of the Armenian population in Anatolia to southern lands” was a legitimate response to violence by “Armenian gangs provoked by various powers.”
The Turkish leader referred to the Syrian desert where hundreds of thousands of Armenians -- mostly women, children and elderly people -- were killed or starved to death. Scores of others died on their way to the Deir ez-Zor camps.
Accordingly, Erdogan stuck to the long-standing official Turkish line that Ottoman Armenians died in smaller numbers and as a result of civil strife. Any claim to the contrary is a “malevolent” attack on Turkey, he declared at the time.
In his latest statement, Erdogan acknowledged Armenians’ “great contributions” to the Ottoman Empire and modern-day Turkey. He also said the Turkish government wants to “preserve the memory of the Ottoman Armenians and the Armenian cultural heritage in the future.”
Erdogan expressed first-ever official Turkish condolences to the Armenians in April 2014. The move, which heralded a softening of Ankara’s traditional policy of aggressive genocide denial, was dismissed by Armenia as disingenuous. Yerevan insists that only an explicit Turkish recognition of the genocide can pave the way for Turkish-Armenian reconciliation.
Turkish PM offers condolences over 1915 Armenian massacre (2014)
Recep Tayyip Erdogan refers to 'our shared pain' in unexpected statement on eve of 99th anniversary of start of deportations
Constanze Letsch in Istanbul and agencies theguardian.com, Wednesday 23 April 2014
The Turkish prime minister, Recep Tayyip Erdogan, has offered his condolences to the families of more than 1 million Armenians who were massacred during the first world war, in Turkey's most conciliatory remarks yet over the highly contested episode.
Speaking on the eve of the 99th anniversary of the start of mass deportations of Armenians, Erdogan said the mass killings by Ottoman forces – seen by many as the first genocide of the 20th century – were "inhumane".
"The incidents of the first world war are our shared pain," Erdogan said in an official statement that was translated into nine languages, including Armenian It was the first time that a Turkish leader had used such explicit language in relation to the deeply divisive episode.
The interpretation of the mass killings in 1915 remains a highly contentious issue in the country and abroad, and has fuelled bitter controversy between Armenia and Turkey. Armenia has urged Turkey to recognise the killing of up to 1.5 million Armenians as genocide. Turkey, which puts the death toll at 500,000, says they died of fighting and starvation, and categorically rejects the term.
"Millions of people of all religions and ethnicities lost their lives in the first world war," Erdogan said. "Having experienced events which had inhumane consequences – such as relocation – during the first world war should not prevent Turks and Armenians from establishing compassion and mutually humane attitudes towards one another.
"It is our hope and belief that the peoples of an ancient and unique geography, who share similar customs and manners, will be able to talk to each other about the past with maturity and to remember together their losses in a decent manner.
"And it is with this hope and belief that we wish that the Armenians who lost their lives in the context of the early 20th century rest in peace, and we convey our condolences to their grandchildren."
Despite his conciliatory tone, Erdogan also said it was "inadmissible" for the events of 1915 to be used as an excuse today for hostility against Turkey.
Orhan Dink, brother of the murdered Turkish-Armenian journalist Hrant Dink, welcomed the statement. "Today's message of condolence is a very important step," he said. "If democracy is to be built in Turkey, this is one of the most basic bricks to do so. Both for Armenians in Turkey and for me it is important that the prime minister of the Republic of Turkey makes such a statement. Some might say that it came late, but the important thing is that this first step was made. This step has to bring both societies towards normalisation."
But Erdogan's words were dismissed as "cold-hearted and cynical" by an influential US-based Armenian advocacy group.
The executive director of the Armenian National Committee of America said that Turkey was increasingly isolated over its version of what happened in 1915.
"Ankara is repackaging its genocide denials," Aram Hamparian said in response to Erdogan's remarks. "The fact remains that, as this cold-hearted and cynical ploy so plainly demonstrates, Turkey is, today, escalating its denial of truth and obstruction of justice for the Armenian genocide."
Turkey shut its border with Armenia in 1993 in support of Azerbaijan and that country's claim on Karabakh. Efforts at thawing the ice between the two stalled in 2010, but foreign minister Ahmet Davutoglu's December visit to Armenia raised hopes that the relationship might improve again.
In his statement, Erdogan repeated Turkey's offer to establish a joint historical commission in which academics and researchers of both countries would study the events of 1915 together, an offer that Armenia has declined up until now. He said that the issue should not be used for political gains.
| This article contains text from a source with a copyright. Please help us by extracting the factual information and eliminating the rest in order to keep the site in accordance to fair use standards, or by obtaining permission for reuse on this site.. |
The official statement of PM Erdogan on the 99th anniversary of the Armenian Genocide
THE MESSAGE OF THE PRIME MINISTER OF THE REPUBLIC OF TURKEY, RECEP TAYYIP ERDOĞAN ON THE EVENTS OF 1915
'The unofficial translation of the message of The Prime Minister of The Republic of Turkey, Recep Tayyip Erdoğan, on the events of 1915 in English, French, German, Spanish, Arabic, Russian and Eastern and Western Armenian languages.'
THE MESSAGE OF THE PRIME MINISTER OF THE REPUBLIC OF TURKEY, RECEP TAYYIP ERDOĞAN ON THE EVENTS OF 1915
(UNOFFICIAL TRANSLATION)
“The 24th of April carries a particular significance for our Armenian citizens and for all Armenians around the world, and provides a valuable opportunity to share opinions freely on a historical matter.
It is indisputable that the last years of the Ottoman Empire were a difficult period, full of suffering for Turkish, Kurdish, Arab, Armenian and millions of other Ottoman citizens, regardless of their religion or ethnic origin.
Any conscientious, fair and humanistic approach to these issues requires an understanding of all the sufferings endured in this period, without discriminating as to religion or ethnicity.
Certainly, neither constructing hierarchies of pain nor comparing and contrasting suffering carries any meaning for those who experienced this pain themselves.
As a Turkish proverb goes, “fire burns the place where it falls”.
It is a duty of humanity to acknowledge that Armenians remember the suffering experienced in that period, just like every other citizen of the Ottoman Empire.
In Turkey, expressing different opinions and thoughts freely on the events of 1915 is the requirement of a pluralistic perspective as well as of a culture of democracy and modernity.
Some may perceive this climate of freedom in Turkey as an opportunity to express accusatory, offensive and even provocative assertions and allegations.
Even so, if this will enable us to better understand historical issues with their legal aspects and to transform resentment to friendship again, it is natural to approach different discourses with empathy and tolerance and expect a similar attitude from all sides.
The Republic of Turkey will continue to approach every idea with dignity in line with the universal values of law.
Nevertheless, using the events of 1915 as an excuse for hostility against Turkey and turning this issue into a matter of political conflict is inadmissible.
The incidents of the First World War are our shared pain. To evaluate this painful period of history through a perspective of just memory is a humane and scholarly responsibility.
Millions of people of all religions and ethnicities lost their lives in the First World War. Having experienced events which had inhumane consequences - such as relocation - during the First World War, should not prevent Turks and Armenians from establishing compassion and mutually humane attitudes among towards one another.
In today’s world, deriving enmity from history and creating new antagonisms are neither acceptable nor useful for building a common future.
The spirit of the age necessitates dialogue despite differences, understanding by heeding others, evaluating means for compromise, denouncing hatred, and praising respect and tolerance.
With this understanding, we, as the Turkish Republic, have called for the establishment of a joint historical commission in order to study the events of 1915 in a scholarly manner. This call remains valid. Scholarly research to be carried out by Turkish, Armenian and international historians would play a significant role in shedding light on the events of 1915 and an accurate understanding of history.
It is with this understanding that we have opened our archives to all researchers. Today, hundreds of thousands of documents in our archives are at the service of historians.
Looking to the future with confidence, Turkey has always supported scholarly and comprehensive studies for an accurate understanding of history. The people of Anatolia, who lived together for centuries regardless of their different ethnic and religious origins, have established common values in every field from art to diplomacy, from state administration to commerce. Today they continue to have the same ability to create a new future.
It is our hope and belief that the peoples of an ancient and unique geography, who share similar customs and manners will be able to talk to each other about the past with maturity and to remember together their losses in a decent manner. And it is with this hope and belief that we wish that the Armenians who lost their lives in the context of the early twentieth century rest in peace, and we convey our condolences to their grandchildren.
Regardless of their ethnic or religious origins, we pay tribute, with compassion and respect, to all Ottoman citizens who lost their lives in the same period and under similar conditions.”
MESSAGE DU PREMIER MINISTRE DE LA REPUBLIQUE DE TURQUIE, M.RECEP TAYYIP ERDOĞAN, CONCERNANT LES EVENEMENTS DE 1915
(TRADUCTION NON-OFFICIELLE)
«Ayant une signification particulière pour nos citoyens arméniens et pour les Arméniens du monde entier, le 24 avril constitue une précieuse occasion pour partager librement les opinions sur une question historique.
On ne peut contester que les dernières années de l’Empire ottoman aient été une période difficile, entraînant des souffrances pour des millions de citoyens ottomans, turcs, kurdes, arabes, arméniens et autres, quelle que soit leur religion ou leur origine ethnique.
Une attitude humaine et consciencieuse juste nécessite de comprendre toutes les souffrances endurées lors de cette période, indépendamment de la religion ou de l’origine ethnique.
Bien entendu, il n’y a pas de sens, pour les victimes, à établir une hiérarchie entre les souffrances, à les comparer entre elles et à les faire entrer en concurrence.
Comme le dit un proverbe turc, « Le feu brûle là où il tombe».
C’est un devoir humain que de comprendre et de s’associer à la commémoration des mémoires liées aux souffrances vécues par les Arméniens, comme par tous les autres citoyens de l’Empire ottoman.
La libre expression en Turquie de différents points de vue et d’opinions concernant les événements de 1915 est une exigence d’une approche pluraliste, de la culture de la démocratie et de la modernité.
Il se peut qu’il existe des personnes qui considèrent ce climat de liberté en Turquie comme une occasion pour exprimer des discours et des allégations accusateurs, blessants, voire même parfois provocateurs.
Cependant, si cela pouvait rendre possible de mieux comprendre les questions historiques avec leur dimension juridique et de transformer à nouveau les déceptions en amitié, il serait dès lors naturel de recevoir de tels discours avec compassion et tolérance et ainsi d’attendre une attitude similaire de toutes les parties.
La République de Turquie continuera d’aborder avec sagesse toutes les idées conformes aux valeurs universelles du droit.
Mais se servir des événements de 1915 comme un prétexte d’hostilité envers la Turquie et les transformer en conflit politique est inacceptable.
Les événements vécus durant la Première Guerre mondiale sont une souffrance commune à nous tous. Le fait d’observer ce passé douloureux à travers la perspective de la mémoire juste est une responsabilité humaine et érudite.
Des millions de personnes de toutes religions et ethnies confondues ont perdu la vie durant la Première Guerre mondiale. Le fait que des événements ayant des conséquences inhumaines tels que les déplacements se soient produits durant la Première Guerre mondiale ne doit pas empêcher les Turcs et les Arméniens d’éprouver une compassion mutuelle et d’avoir une attitude humaine envers l’autre.
Dans le monde actuel, il est ni acceptable, ni d’aucune façon utile, de tirer des animosités de l’histoire et de créer de nouveaux antagonismes pour construire notre avenir commun.
L’esprit du temps exige de pouvoir parler malgré les désaccords, d’écouter et d’essayer de comprendre l’autre, de saisir les opportunités de compromis, de dénoncer la haine, de glorifier le respect et la tolérance.
Avec cette approche, la République de Turquie a fait un appel pour la création d’une commission commune d’historiens pour que les événements de 1915 puissent être examinés de façon scientifique. Cet appel reste toujours valable. Les travaux des historiens turcs, arméniens et internationaux joueront un rôle primordial pour l’éclaircissement des événements de 1915 et pour une compréhension juste de l’histoire.
Nous avons dans ce cadre ouvert nos archives à tous les chercheurs. Aujourd’hui, les centaines de milliers de documents se trouvant dans nos archives sont mis à la disposition des tous les historiens.
La Turquie, tournée avec confiance vers son futur, a toujours soutenu les recherches scientifiques d’envergure pour une bonne compréhension de l’histoire. Les peuples d’Anatolie, d’ethnie et de confession différentes ayant vécu ensemble pendant des siècles et ayant su créer des valeurs communes dans tous les domaines, de l’art à la diplomatie, de l’administration au commerce, ont encore aujourd’hui la possibilité et les compétences de construire un nouvel avenir.
Nous avons l’espoir et la conviction que les peuples vivant dans un environnement géographique ancien et unique, partageant des coutumes et traditions similaires, pourront un jour discuter de leur passé avec sagesse et trouveront des moyens dignes de commémorer ensemble leurs pertes; nous souhaitons que les Arméniens qui ont perdu leur vie dans les circonstances du début du XXe siècle reposent en paix et exprimons nos condoléances à leurs petits-enfants.
Quelle que soit leur origine ethnique ou religieuse, nous nous recueillons pour tous les citoyens ottomans, qui ont péri dans cette même période dans des conditions similaires. Puissent leurs âmes reposer en paix. »
BOTSCHAFT DES MİNİSTERPRÄSİDENTEN DER REPUBLİK TÜRKEİ, S.E. HERRN RECEP TAYYİP ERDOĞAN ZU DEN EREİGNİSSEN VON
(INOFFİZİELLE ÜBERSETZUNG)
“Der 24. April, der für unsere armenischen Bürger und die Armenier weltweit eine besondere Bedeutung hat, stellt im Hinblick auf die freie Äußerung von Gedanken zu diesem geschichtlichen Thema eine wertvolle Gelegenheit dar.
Es lässt sich nicht abstreiten, dass die letzten Jahre des Osmanischen Reiches, gleich welcher Religion oder ethnischer Herkunft sie angehörten, für Türken, Kurden, Araber, Armenier und Millionen weiterer osmanischer Bürger eine schwierige Zeit voller Schmerz waren.
Eine faire humanistische und aufrichtige Haltung gebietet es, ohne Unterscheidung von Religion und ethnischer Herkunft jeglichen in dieser Zeit erlittenen Schmerz nachzuempfinden.
Selbstverständlich sind weder die Schaffung einer „Hierarchie“ des Leids noch ein Vergleich bzw. eine Gegenüberstellung des Schmerzes für diejenigen von Bedeutung, die diesen Schmerz erlitten haben,.
Wie unsere Vorfahren schon sagten „Feuer verbrennt den Ort, auf den es fällt“.
Wie bei allen Bürgern des Osmanischen Reiches ist es eine menschliche Pflicht, auch das Gedenken der Armenier an die Erinnerung an das Leid, das die Armenier zu jener Zeit durchlebt haben, zu verstehen und es mit ihnen zu teilen.
Die pluralistische Sichtweise, die demokratische Kultur und die Moderne erfordern, dass in der Türkei unterschiedliche Meinungen und Gedanken zu den Ereignissen von 1915 frei geäußert werden.
Es kann auch Stimmen geben, die diese freie Atmosphäre in der Türkei als eine Gelegenheit betrachten, beschuldigende, verletzende oder bisweilen gar hetzerische Aussagen und Behauptungen kundzutun.
Dennoch ist es natürlich, dass, wenn wir dadurch geschichtliche Themen mit ihrer juristischen Dimension besser verstehen und Kränkung wieder in Freundschaft verwandeln könnten, wir anderen Aussagen mit Empathie und Toleranz begegnen und von allen Seiten ein ähnliches Verständnis erwarten.
Die Republik Türkei wird gegenüber jedweden Ideen, die im Einklang mit den universellen Rechtsnormen stehen, weiterhin mit Besonnenheit begegnen.
Jedoch ist es inakzeptabel, dass die Ereignisse von 1915 als ein Vorwand für eine Anfeindung gegenüber der Türkei benutzt und zu einem politischen Streitthema stilisiert werden.
Die Vorfälle, die sich während des Ersten Weltkriegs ereigneten, sind unser gemeinsames Leid. Es ist eine menschliche und wissenschaftliche Pflicht, dieses schmerzvolle Kapitel der Geschichte aus einer fairen Perspektive des Gedenkens zu betrachten.
Ereignisse mit unmenschlichen Folgen, wie Umsiedlungen, bei denen während des Ersten Weltkriegs Millionen von Menschen aller Religionen und Volksgruppen ihr Leben ließen, sollten kein Hindernis dafür darstellen, dass zwischen Türken und Armeniern Empathie aufgebaut wird und sie sich gegenseitig menschlich verhalten und begegnen.
Aus der Geschichte Feindseligkeiten herzuleiten und neue Streitigkeiten zu verursachen, ist in der heutigen Welt weder akzeptabel noch im Hinblick auf den Aufbau einer gemeinsamen Zukunft hilfreich.
Der Zeitgeist erfordert, dass man trotz Meinungsunterschieden den anderen durch Zuhören zu verstehen versucht, Kompromisswege auslotet, Hass missbilligt und zu Respekt und Toleranz mahnt.
Mit diesem Verständnis haben wir als Republik Türkei zur wissenschaftlichen Untersuchung der Ereignisse von 1915 zur Einrichtung einer gemeinsamen Geschichtskommission aufgerufen. Dieser Aufruf gilt nach wie vor. Die Arbeit der türkischen, armenischen und internationalen Historiker wird bei der Aufklärung der Ereignisse von 1915 und bei dem richtigen Verständnis der Geschichte eine wichtige Rolle spielen.
In diesem Rahmen haben wir unsere Archive für die Nutzung aller Forscher geöffnet. Hunderttausende von Dokumenten, die sich heute in unseren Archiven befinden, stehen allen Historikern zur Verfügung.
Als ein Land, das vertrauensvoll in die Zukunft blickt, hat die Türkei wissenschaftliche und umfangreiche Arbeiten zum richtigen Verständnis der Geschichte stets unterstützt. Die Menschen Anatoliens, die jahrhundertelang ohne Unterscheidung der ethnischen und religiösen Zugehörigkeit miteinander gelebt haben, und von der Kunst bis zur Diplomatie, von der staatlichen Verwaltung bis zum Handel in allen Bereichen gemeinsame Werte etabliert haben, verfügen auch heute noch über die Möglichkeiten und Fähigkeiten, eine neue Zukunft aufbauen zu können.
In der Hoffnung und Überzeugung, dass die Völker, die in einer uralten und einzigartigen Region ähnliche Traditionen und Bräuche haben, mit Reife über ihre Vergangenheit sprechen können und ihrer Toten in der ihrer würdigen Art und Weise gemeinsam gedenken werden, wünschen wir, dass die Armenier, die unter den Bedingungen zu Anfang des 20. Jahrhunderts umkamen, in Frieden ruhen, und sprechen ihren Enkeln unser Beileid aus.
Auch gedenken wir aller osmanischen Bürger gleich welcher ethnischen und religiösen Herkunft, die damals unter ähnlichen Bedingungen ihr Leben ließen, mit Respekt. Mögen sie alle in Frieden ruhen.”
MENSAJE DEL PRIMER MINISTRO DE LA REPUBLICA DE TURQUÍA, EXCMO. SR. RECEP TAYYIP ERDOĞAN,ACERCA DE LOS ACONTECIMIENTOS DE 1915
(TRADUCCIÓN NO OFICIAL)
“La fecha del 24 de abril, que conlleva un significado particular para nuestros ciudadanos armenios, al igual que para todos los armenios alrededor del mundo, ofrece una valiosa oportunidad para compartir libremente opiniones sobre un hecho histórico.
Es indiscutible que los últimos años del Imperio Otomano fueron un periodo difícil, lleno de sufrimientos para millones de turcos, kurdos, árabes, armenios y demás ciudadanos otomanos, independientemente de su religión u origen étnico.
Una posición concienzuda, justa y humana requiere un entendimiento de todos los sufrimientos padecidos en ese periodo, sin discriminar respecto a religión o etnicidad.
Naturalmente, ni establecer jerarquías de dolor ni comparar y contrastar sufrimientos conlleva significado alguno para los que han padecido ellos mismos este dolor.
Como dice un proverbio turco, “el fuego quema el sitio donde cae”.
Es un deber de humanidad entender y compartir que los armenios también conmemoran los recuerdos de los sufrimientos padecidos en ese periodo al igual que los otros ciudadanos del Imperio Otomano.
En Turquía, la libre expresión de opiniones y pensamientos diferentes acerca de los acontecimientos de 1915 es un requerimiento de la pluralidad de los puntos de vista, de la cultura democrática y de la modernidad.
Algunos pueden percibir este clima de libertad en Turquía como una oportunidad para expresar afirmaciones y alegaciones acusatorias, ofensivas e incluso provocadoras.
Aun así, si esto permite entender mejor los hechos históricos con sus aspectos legales y transformar otra vez el resentimiento en amistad, es natural que se acepten con empatía y tolerancia opiniones divergentes y que se espere una actitud similar de todas las partes.
La República de Turquía seguirá acercándose con madurez a todo pensamiento compatible con los valores universales del derecho.
Sin embargo, utilizar los acontecimientos de 1915 como una excusa para mostrar hostilidad en contra de Turquía y transformar este asunto en materia de conflicto político es igualmente inadmisible.
Los incidentes ocurridos durante la Primera Guerra Mundial son el dolor común de todos nosotros. Evaluar esta historia dolorosa a través de la perspectiva de memoria justa es una responsabilidad humana y académica.
El hecho de haber vivido acontecimientos de consecuencias inhumanas como los desplazamientos durante la Primera Guerra Mundial, en la cual millones de personas de todas las religiones y nacionalidades perdieron la vida, no debe ser obstáculo para que turcos y armenios muestren compasión y actitud humana mutuas.
En el mundo de hoy, derivar enemistad de la historia y crear nuevos antagonismos no sólo es inaceptable sino que tampoco es útil de ningún modo para la construcción de nuestro futuro común.
El espíritu de estos tiempos requiere poder hablar a pesar de las discrepancias, intentar entender al que está en frente escuchándolo, evaluar la búsqueda de caminos de compromiso, rechazar el odio y alabar el respeto y la tolerancia.
Con este entendimiento, nosotros, como República de Turquía, hemos hecho un llamamiento para el establecimiento de una comisión histórica conjunta para estudiar los acontecimientos de 1915 de una manera científica. Este llamamiento sigue válido. Una investigación científica llevada a cabo por historiadores turcos, armenios e internacionales jugará un papel importante en el esclarecimiento de los acontecimientos de 1915 y la comprensión correcta de la historia.
Dentro de este marco, hemos abierto nuestros archivos a todos los investigadores. Hoy en día, cientos de miles de documentos que se encuentran en nuestros archivos están a la disposición de todos los historiadores.
Turquía, siendo un país que mira al porvenir con confianza, también ha respaldado siempre los trabajos científicos y exhaustivos para una comprensión correcta de la historia. Independientemente de su origen étnico y religioso, los habitantes de Anatolia que han convivido durante cientos de años, que han creado valores comunes del arte a la diplomacia, de la administración del estado hasta el comercio, poseen hoy también la capacidad y la habilidad de construir un nuevo futuro.
Con la esperanza y el convencimiento de que los pueblos con tradiciones y costumbres parecidas de una área geográfica milenaria e incomparable del mundo, tendrán la madurez de poder hablar de su pasado y conmemorarán juntos y de una manera decente sus pérdidas, deseamos que los armenios que han perdido la vida en las condiciones del principio del siglo XX descansen en paz y expresamos nuestras condolencias a sus descendientes.
Recordamos también con compasión y respeto a todos los ciudadanos otomanos que perdieron la vida en condiciones similares durante el mismo periodo, independientemente de su origen étnico y religioso.”
رسالة رئيس الوزراء التركي رجب طيب اردوغان بخصوص احداث ١٩١٥
“يمثل يوم ٢٤ نيسان الذي له مكانة خاصة لدى مواطنينا الأرمن وجميع الأرمن في سائر أنحاء العالم فرصة قيمة لتبادل الأفكار حول قضية تاريخية بحرية. لا يمكن إنكار ان السنوات الاخيرة للإمبراطورية العثمانية شهدت احداث مؤلمة تعرض لها ملايين المواطنين العثمانيين بعض النظر عرقهم او دينهم من أتراك وأكراد وعرب وأرمن.
يفرض تبني موقفا إنسانيا مستند على العدالة والضمير تفهم الأحداث الأليمة التي حدثت في تلك الحقبة التاريخية بعض النظر عن الدين او العرق.
في الواقع لن يجدي لحالة الألم نفسها انشاء سلما من الآلام او مقارنة الآلام ببعضها البعض او مسابقة تلك الآلام مع بعضها البعض.
فكما قال أجدادنا"النار تحرق الارض التي تحتها".
انه من الواجب الإنساني تفهم ومشاركة الأرمن في تذكار الآلام التي تعرضوا لها في تلك الحقبة مثلهم مثل باقي مواطني الامبراطورية العثمانية.
ان الإفصاح عن أفكار وآراء مختلفة حول احداث ١٩١٥؛ ووجود وجهة نظر تعددية، يعتبر ضرورة للثقافة الديموقراطية والمعاصرة.
ومن الممكن وجود أشخاص في تركيا ينظرون الى جو الحرية المتاح كوسيلة للإفصاح عن مقولات وادعاءات تتسم بالاتهام والإيذاء و حتى التحريض في بعض الأوقات .
ولكن من الطبيعي النظر الى الادعاءات المختلفة بتسامح ووضع أنفسنا في مكان الآخرين وتوقع تفهم مماثل من كافة الأطراف، اذا كان الهدف هو فهم القضايا التاريخية بأبعادها القانونية، وتحويل الخصومات الى صداقات من جديد.
ستستمر الجمهورية التركية بتبني كل وجهة نظر تتوائم مع قيم القانون العالمية.
ولكن ليس من المقبول تحويل احداث ١٩١٥ الى حجة لتبني مواقف مناهضة لتركيا وجعلها قضية نزاع سياسي.
ان الأحداث التي جرت خلال الحرب العالمية الاولى هي ذاكرة الام مشتركة لنا جميعا. ان تقييم هذا التاريخ المؤلم من منظور ذاكرة عادلة، هو مسؤولية إنسانية وعلمية.
ان الأحداث التي جرت خلال الحرب العالمية الاولى التي فقد خلالها ملايين البشر حياتهم من
كافة الأديان والأعراق والتي أدت أيضاً الى نتائج غير إنسانية مثل التهجير، لا يجب ان تكون عائقا لإيجاد تعاطف بين الأتراك والأرمن وتبني مواقف إنسانية متبادلة.
ففي عالمنا المعاصر كما انه ليس من المقبول اخراج خصومات من التاريخ وإيجاد نزاعات جديدة، فان ذلك ليس من المجدي أيضاً لإنشاء مستقبل مشترك.
ان روح العصر تجعل من الضروري التحاور بالرغم من النزاعات؛ ومحاولة فهم الاخر من خلال الاستماع اليه؛ وتقييم سبل التفاهم ؛ ونبذ الكراهية و الإعلاء من شأن التسامح.
ومن اجل ذلك ناشدت الجمهورية التركية لإنشاء لجنة من المؤرخين بهدف دراسة احداث ١٩١٥ من وجهة نظر علمية. وما تزال هده المناشدة قائمة لغاية الان.، حيث سيلعب ذلك دورا هاما في فهم التاريخ بطريقة صحيحة وتوضيح ما جرى في عام ١٩١٥ من خلال الدراسة التي سيقوم بها مؤرخون أتراك وأرمن ودوليين.
وفي هذا الإطار قمنا بفتح أرشيفاتنا لكافة الباحثين،حيث تم تسخير مئات آلاف الوثائق الموجودة في الارشيفات في خدمة كافة الباحثين.
ان تركيا بصفتها دولة تنظر للمستقبل بثقة ستقوم على الدوم بدعم الدراسات العلمية والشاملة من اجل فهم التاريخ بصورة صحيحة. ان شعب الأناضول الذي عاش سويا لمئات السنين بغض النظر عن العرق او الدين والذي شغل أفراده مناصب تعددة في إدارة الدولة والدبلوماسية وعملوا في التجارة والفنون وأنتجوا قيما مشتركة، لقادرون اليوم على انشاء مستقبل جديد.
ومن هنا نود التقدم بالتعازي لأحفاد الأرمن الذين فقدوا حياتهم خلال الظروف التي شهدها مطلع القرن العشرين ونتمنى لامواتهم ان يخلدوا بطمئنينة، وذلك بالإيمان والأمل بان تقوم الشعوب التي لها عادات وقيم متشابهة في هذه المنطقة الجغرافية القديمة والتي ليس لها مثيل، بالتحاور حول الماضي بنضج و تذكر الضحايا سويا بطريقة تليق بهم.
وفي نفس الوقت نتمنى الرحمة والمغفرة لكافة المواطنين العثمانيين الذين فقدوا حياتهم في نفس الفترة وبظروف متشابهة، بغض النظر عن عرقهم او دينهم.”
Заявление Премьер-министра Турецкой Республики Реджепа Тайипа Эрдогана в связи с событиями 1915 года
(Неофициальный перевод)
“День, который имеет особое значение для армянских граждан нашей страны и всех армян мира, представляет собой ценную возможность для свободного обмена мнениями в отношении исторических событий.
Нельзя отрицать, что в последние годы существования Османской империи для миллионов её турецких, курдских, арабских, армянских и других граждан, вне зависимости от их религиозной и этнической принадлежности, это был сложный период, наполненный горькими событиями.
Справедливая человеческая и моральная позиция обусловливает необходимость понять все горести, пережитые в тот период, не обращая внимание на религиозную и этническую составляющие.
В действительности, ни условное построение иерархии боли и горечи, ни их сравнение между собой не имеют значения для тех, кто испытывает на себе эту боль.
Как гласит мудрость наших предков, «огонь поглащает то место, куда падает искра».
Человеческий долг – понять и разделить ту горечь, которую испытывали армяне, равно как и все другие граждане Османской Империи в тот период.
В Турции свободное высказывание своих взглядов в связи с событиями 1915 года – является отражением плюралистического подхода, культуры демократии и модернизации.
Могут найтись люди, которые расценивают эту свободную обстановку, царящую в Турции, в качестве повода для того, чтобы озвучить некоторые обвинительные, обидные, а иногда и провокационные заявления.
Вместе с тем, если станут возможными более глубокое понимание исторических проблем вместе с их правовыми аспектами и обращение обид в дружбу, в таком случае будет совершенно естественным воспринимать различные высказывания с эмпатией и терпимостью и ожидать того же от всех сторон.
Турецкая Республика продолжит свой терпимый подход к любой точке зрения, которая соответствует универсальным ценностям права.
Однако, использование событий 1915 года как предлог и предмет для политического противостояния с Турцией – неприемлемо.
События, пережитые во время Первой Мировой войны, являются общей болью для всех нас. Рассмотрение этих трагических событий с позиции «справедливой памяти» является ответственностью, как в человеческом, так и в акдемическом плане.
События произошедшие во время Первой мировой войны, унесшие жизни миллионов людей разных вероисповеданий и национальностей, и приведшие к таким негуманным мерам, как переселение людей, не должны стать помехой для установления симпатии между турками и армянами и взаимного проявления человечного подхода и поведения.
В сегодняшнем мире совершенно неприемлемы попытки извлечения из истории событий, провоцирующих вражду и новые конфликты, и это никоим образом не пойдет на пользу нашему совместному будущему.
Дух времени требует от нас говорить, несмотря на недопонимания; пытаться понять, слушая того, кто напротив тебя; оценивать поиски путей согласия; осуждать ненависть и возвышать принципы уважения и терпимости.
Исходя из этого Турецкая Республика предложила создать совместную историческую комиссию для научных исследований событий 1915 года. Это предложение все еще действительно. Такого рода совместное исследование турецких, армянских и международных историков сыграет большую роль в освещении событий 1915 года и правильной трактовки истории.
В связи с этим мы открыли доступ к нашим архивам для всех исследователей. Находящиеся сегодня в наших архивах сотни тысяч документов представлены для изучения историкам.
Турция, будучи страной с уверенностью смотрящей в будущее, всегда поддерживала научные и всеобъемлющие исследования для верного понимания истории.
Народы Анатолии различного этнического и религиозного происхождения, которые жили совместно на протяжении сотен лет, создали общие ценности в различных сферах: от искусства до дипломатии, от государственного управления до торговли. И сегодня они обладают всеми возможностями и способностями для строительства нового будущего.
С надеждой и верой в то, что древние народы, обладающие схожими обычаями и традициями и принадлежащие к одной сложной, но уникальной географии, смогут вместе и достойным образом вспомнить о своем прошлом и о потерях, мы желаем, чтобы души армян, погибших в событиях начала 20 в., покоились с миром, а их внукам передаем свои соболезнования.
Также в этой связи мы вспоминаем о всех гражданах Османской империи, какой бы этнической или религиозной принадлежности они не были, которые погибли в тот же период в подобных условиях. Пусть покоятся с миром.”
ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒՊՅԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏ ՀԱՐԳԵԼԻ ՌԵՋԵՓ ԹԱՅԻՓ ԷՐԴՈՂԱՆԻ 1915 Թ. ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՈՒՂԵՐՁԸ
(Ոչ Պաշտոնական Թարգմանություն)
“Մեր հայ քաղաքացիների ու աշխարհում գտնվող ամբողջ հայերի համար մի հատուկ նշանակություն կրող 24 Ապրիլը, մի պատմական խնդրի վերաբերյալ մտքերը ազատորեն բաժանման համար մի արժեքավոր առիթ ներկայացնում է:
Օսմանյան կայսրության վերջին տարիները, ինչ որ կրոնական ու ցեղային արմատ կկրեն, թրքական, քրդական, արաբական, հայկական և այլ միլիոնավոր Օսմանյան քաղաքացիների համար ցավերով լի, մի դժվար ժամկետ լինելուն անհերքելի է:
Մի արդարացի մարդկային ու խղճմտորեն կեցվածքը, կրոնական ու ցեղային արմատ չդիտելով այս շրջանում տեղի ունեցած բոլոր ցավերը հասկանալուն հարկավոր կանի:
Բնականաբար ոչ մի ցավերը հիերարխիա կառուցումը ոչ էլ ցավերը իրար հետ համեմատումն ու մրցությունը ցավի ենթակայի համար մի իմաստ չի արտահայտի:
Ինչպես մեր նախնիները ասացին՝ «կրակը կվառի իր ընկած տեղը:»
Ինչպես բոլոր Օսմանյան Կայսրության քաղաքացիների այնպես էլ հայերի այն շրջանում տուժած ցավերի հիշողությունը այսօր էլ հիշելու կացությունը հասկանուլուն ու բաժանելուն մի մարդկային պարտքն է:
Թուրքիայում 1915 թ. իրադարձությունների վերաբերյալ տարբեր տեսակետն ու մտքերի ազատորեն արտահայտումը՝ մի բազմակարծության տեսանկյան, ժողովրդավարական մշակույթի ու արդիության կարիքն է:
Թուրքիայում գտնվող այս ազատ միջավայրը, մեղադրող, վիրավորող, նույնիսկ երբեմն գրգռող ելույթ ու անհիմն պնդումները հնչեցնելու համար որպես մի առիթ համարողներ կարող են լինել:
Սակայն, եթե պատմական խնդիրները իրավական համեմատությամբ ավելի լավ հասկանալուն, վիրավորանքները կրկին բարեկամության դարձնելուն հնարավոր է լինելու, տարբեր ելույթները համակրական հասկացողությամբ ու հանդուրժողականությամբ հանդիպելուն ու բոլոր կողմերից մի նույն հասկացողություն ակնկալումը բնական է:
Թուրքիայի Հանրապետությունը համաշխարհային իրավաբանական արժեքների համեմատ ամեն մտքին հասունությամբ մոտենալուն շարունակելու է:
Բայց 1915 թ. իրադարձությունների որպես Թուրքիայի դեմ հակասության մի առիթ շահագործելուն ու քաղաքական մի բախում խնդիր դարձնելուն էլ ընդունելի չէ:
Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ տեղի ունեցած իրադարձությունները, մեզ բոլորի միասնական ցավն է: Այս տխուր պատմության արդար հիշողության հեռանկարից նայելուն՝ մի մարդկային ու գիտական պատասխանատվությունն է:
Առաջին Համաշխարհային պատերազմը որի ընթացքում ամեն կրոն ու ազգությունից միլիոնավոր մարդկանց իրենց կյանքները կորցրել են, պարտադիր տեղահանման նման, ոչ մարդկային արդյունքներ պատճառող իրադարձությունների տեղի ունեցած լինելուն, թուրքերի և հայերի միջև համակրանք հաստատելուն ու փոխադարձ մարդկային կեցվածք ու վերաբերմունք ներկայացնելուն արգելք չպետք է լինի:
Այսօրվա աշխարհում պատմությունից թշնամություն պատճառելուն և նոր կռիվներ արտադրելուն անընդունելի է, ինչպես նաև մեր միասնական ապագայի կառուցելու տեսակետից էլ ոչ մի կերպով օգտակար չէ:
Ժամանակի հոգին, հակառակ անհամաձայնություններին խոսելու կարողությունը, դիմաց գտնվողին լսելով հասկանալուն փորձելուն, հաշտեցման ուղիներ որոնումները գնահատելուն, ատելությունը խայտառակելով հարգանք ու հանդուրժողականությունը բարձրացնելուն հարկադրում է:
Այս հասկացողությամբ, մենք որպես Թուրքիայի Հանրապետություն, 1915 թ. իրադարձությունների մի գիտական առումով հետազոտելու համար մի միասնական պատմաբանների հանձնաժողով ստեղծելու կոչ արեցինք: Այս կոչը դեր պահպանում է իր վավերականությունը: Թուրքական, հայկական ու միջազգային պատմաբանների հետազոտությունը 1915 թ. իրադարձությունների լուսաբանման ու պատմությունը ճիշտ հասկանալու համար մի կարևոր դեր խաղալու է:
Այս շրջանակներում մեր արխիները ամբողջ հետազոտողների օգտագործման բացեցինք: Այսօր մեր արխիվներում գտնվող հարյուր հազարավոր փաստաթղթերը, ամբողջ հետազոտողների օգտագործման համար ներկայացվում են:
Թուրքիան, որպես իր ապագան վստահությամբ տեսնող մի երկիր, պատմությունն էլ ուղիղ հասկացվելու նպատակով գիտական ու համապարփակ աշխատանքները միշտ աջակցել է: Ցեղային ու կրոնական արմատը ինչ որ լինի, հարյուրավոր տարիներ միասին ապրած, արվեստից դիվանագիտության, պետության կառավարումից առևտրին ամեն դաշտում միասնական արժեքներ արտադրող Անատոլիան մարդիկը, այսօր էլ ունենում են մի նոր ապագա կառուցելու հնարավորությունն ու կարողությունները:
Հինավուրց ու աննման մի աշխարհագրության նման ավանդույթ ու սովորույթներ ունեցող ժողովուրդների, անցյալների մասին հասունությամբ խոսելու հնարավորությունը, կորուստների իրենց պատշաճող եղանակներով ու միասին հիշելու վերաբերյալ վստահությամբ ու հավատքով, 20-րդ դարի սկզբում առկա պայմաններում կյանքները կորցրած հայերը հանգստության մեջ պառկելուն ենք կամենում ու նրանց թոռներին ցավակցություն ենք հայտնում:
Նույն շրջանում կյանքները նման պայմաններում կորցրած, ցեղային ու կրոնական ծագումը ինչ որ լինի, բոլոր Օսմանյան քաղաքացիներն էլ գթությամբ ու հարգանքով հիշում ենք:»
ԹՈՒՐՔԻԱՅԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՎԱՐՉԱՊԵՏ ՀԱՐԳԵԼԻ ՌԵՋԵՓ ԹԱՅԻՓ ԷՐՏՈՂԱՆԻ 1915 Թ. ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹԻՒՆՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐԵԱԼ ՈՒՂԵՐՁԸ
(Ոչ Պաշտոնական Թարգմանություն)
“Մեր հայ քաղաքացիների ու աշխարհի վրայ գտնուող ամբողջ հայերի համար յատուկ մը նշանակութիւն կրող 24 Ապրիլը, պատմական խնդրի մը վերաբերեալ մտքերի ազատօրէն բաժանման համար արժէքաւոր մը առիթ կը ներկայացնէ:
Օսմանեան կայսրութեան վերջին տարիները, ինչ որ կրօնական ու ցեղային արմատ կը կրեն, թրքական, քրդական, արաբական, հայկական եւ այլ միլիոնաւոր Օսմանեան քաղաքացիների համար ցաւերով լի, դժուար ժամկէտ մը ըլլալուն անհերքելի է:
Արդար մարդկային ու խղճմտօրէն կեցուածքը մը, կրօնական ու ցեղային արմատ չդիտելով այն շրջանի մեջ տեղի ունեցած բոլոր ցաւերը հասկնալուն հարկը կը պահանջէ:
Բնականաբար ոչ մը ցավերը դասակարգութեան կառուցումը, ոչ ալ ցավերը իրար հետ համեմատումն ու մրցութիւնը ցաւի ենթակայի համար իմաստ մը չի կրեր:
Ինչպէս մեր հայրերը ըսին՝ «կրակը կը վառէ իր իյնած տեղը:»
Ինչպէս բոլոր Օսմանեան կայսրութեան քաղաքացիների այնպէս ալ հայերի այն շրջանի մեջ քաշած ցաւերը հիշուղութիւնը այսօր ալ հիշելու պարագայի հասկնալուն ու բաժանելուն մարդկային պարտքը մըն է:
Թուրքիայի մեջ, 1915 թ. իրադարձությունների վերաբերեալ տարբեր տեսակէտն ու մտքերի ազատօրէն արտայայտումը՝ բազմակարծական տեսանկեան մը, ժողովրդավարական մշակոյթի ու ժամանակակցութեան կարիքն է:
Թուրքիայի մեջ գտնուող այս ազատ միջավայրը՝ մեղադրող, վիրաւորող, նոյնիսկ երբեմն գրգռող ելոյթ ու յառաջբերութիւնները հնչեցնելու համար որպէս առիթ մը համարողներ կարելի է գտնուել:
Սակայն, եթե պատմական խնդիրները իրաւական համեմատութեամբ աւելի լաւ հասկնալուն, վիրաւորանքները կրկին բարեկամութեան դարձնելուն հնարաւոր պիպի ըլլար, տարբեր ելոյթները համակրական հասկացողութեամբ ու հանդուրժողականութեամբ հանդիպելուն ու բոլոր կողմերէն ալ նոյն հասկացողութիւն մը ակնկալումը բնական է:
Թուրքիայի Հանրապետութիւնը համաշխարհային իրաւաբանական արժէքների համեմատ ամէն մտքին հասունութեամբ մոտենալուն շարունակելու է:
Բայց 1915 թ. իրադարձութիւնների որպէս Թուրքիայի դեմ հակասութեան առիթ մը շահագործելուն ու քաղաքական բախում խնդիր մը դարձնելուն ալ ընդունելի չէ:
Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ տեղի ունեցած իրադարձութիւնները, մեզ բոլորի միասնական ցաւն է: Այս տխուր պատմութեան արդար հիշողութեան հեռանկարէն նայելուն, մարդկային ու գիտական պատասխանատուութիւն մըն է:
Առաջին Համաշխարհային պատերազմը որի ժամանակ ամէն կրօն ու ազգութիւնէն միլիոնավոր մարդկանց իրենց կյանքները կորսցրած են, պարտադիր տեղահանման նման, ոչ մարդկային արդիւնքներ պատճառող իրադարձութիւնների տեղի ունեցած ըլլալուն, թուրքերի և հայերի միջեւ համակրանք հաստատելուն ու փոխադարձ մարդկային կեցուածք ու վերաբերում ներկայացուելուն արգելք պետք չէ ըլլայ:
Այսօրուան աշխարհի մեջ պատմութիւնէն թշնամութիւն պատճառելուն եւ նոր կռիւներ արտադրելուն անընդունելի է, ինչպես նաեւ մեր միասնական ապագայի կառուցանելու տեսակետէն ալ ոչ մը կերպով օգտակար չէ:
Ժամանակի հոգուն, անհամաձայնութիւններին հակառակ խոսելու հնարավորութիւնը, դիմաց գտնուողին լսելով հասկանալուն փորձելուն, հաշտեցման ուղիներ որոնումները գնահատելուն՝ ատելութեանը խայտառակելով հարգանք ու հանդուրժողականությիւնը բարձրացնելուն կը հարկադրէ:
Այս հասկացողութեամբ, մենք որպէս Թուրքիայի Հանրապետություն, 1915 թ. իրադարձութիւնների գիտական առումով մը հետազօտելու համար միասնական պատմաբանների յանձնաժողով մը ստեղծելու կոչ ըրինք: Այս կոչը դեր կը պահպանէ իր վաւերականութիւնը: Թուրքական, հայկական ու միջազգային պատմաբանների հետազօտությունը 1915 թ. իրադարձութիւնների լուսաբանման ու պատմութիւնը ճիշտ հասկանալու համար կարեւոր դեր մը պիտի խաղայ:
Այս շրջանակների մեջ մեր արխիները ամբողջ հետազօտողների օգտագործման բացեցինք: Այսօր մեր արխիվների մեջ գտնուող հարիւր հազարաւոր փաստաթղթերը, ամբողջ հետազօտողների օգտագործման համար կը ներկայացուին:
Թուրքիան, որպէս իր ապագան վստահութեամբ տեսնող երկիր մը, պատմութիւնն էլ ուղիղ հասկցուելու նպատակով գիտական ու համապարփակ աշխատանքները միշտ աջակցած է: Ցեղային ու կրօնական արմատը ինչ որ ըլլայ, հարիւրավոր տարիներ միասին ապրած, արվեստէն դիվանագիտութեան, պետության կառավարումէն առեւտրին ամեն դաշտի մեջ միասնական արժէքներ արտադրած Անատոլիայի մարդիկը, այսօր ալ կ՝ունենան նոր մը ապագա կառուցելու հնարաւորութիւնն ու կարողութիւնները:
Հինաւուրց ու աննման աշխարհագրութեան մը նման աւանդոյթ ու սովորոյթներ ունեցող ժողովուրդների, անցեալների մասին հասունութեամբ խոսելու հնարավորութիւնը, կորուստների իրենց պատշաճող կերպով ու ձեւերով միասին հիշելու վերաբերեալ վստահութեամբ ու հաւատքով, 20-րդ դարի սկզբի պայմանների մեջ կեանքները կորսցնուած հայերը հանգստության մեջ պառկելուն կը կամենանք ու անոնց թոռներին ցավակցութիւն կը յայտնենք:
Նոյն շրջանի մեջ կեանքնրերը նման պայմանների մեջ կորսցնուած, ցեղային ու կրօնական ծագումը ինչ որ ըլլայ, բոլոր Օսմանեան քաղաքացիներն ալ գթութեամբ ու հարգանքով կը յիշենք:”
April 24, 2019 genocide message
The letter President Recep Tayyip Erdoğan sent to General Vicar of the Armenian Patriarch of Turkey, Reverend Aram Ateşyan:
“Reverend Aram Ateşyan,
General Vicar of the Armenian Patriarch of Turkey,
My distinguished Armenian citizens,
I salute you wholeheartedly.
Before beginning my words, I remember with respect distinguished Patriarch Mesrob Mutafyan, who passed away on March 8, 2019, and offer my condolences to his family, relatives and the entire Armenian community.
This year as well, I remember with respect the Ottoman Armenians who lost their lives under harsh conditions of the First World War and offer my sincere condolences to their grandchildren.
During the last epoch of the Ottoman Empire, massive humanitarian crises took place both inside its borders and in the neighboring geographies, as had been the case during any other empire’s disintegration period.
I wish Allah’s mercy upon other Ottoman citizens, as well, who died because of epidemics and migrations as well as acts of sedition spearheaded by gangs and armed groups that escalated as a result of the weakening of the state authority.
The Armenian community provided great contributions to our country by bringing up esteemed citizens both during the Ottoman Empire and throughout the history of the Republic nearing its centennial.
Our Armenian citizens, as equal and free citizens, have important roles in every sphere of the social, political and commercial life of our country today, as they did in the past.
It is our common objective for these two peoples, who have shared their grief and joy throughout the history, to heal the wounds of the past and further strengthen their ties.
We will continue to stand with you for the alleviation of your sufferings and the resolution of your problems.
I especially would like to underline that the peace, security and happiness of the Armenian community in our country are of very special importance to us.
We will stand against those who allow even a single Armenian citizen of ours to be alienated or excluded.
On this occasion, I hope that the Armenian community’s new religious leader is elected as soon as possible, and wish you success.
I believe that the way to building a shared future is to be one and united.
In this regard, I kindly request you to avoid helping those who seek to create hatred, grudge and hostility by distorting our common history.
With these thoughts in my mind, I remember with respect, once again, the Ottoman Armenians whom we lost during the First World War.”
RECEP TAYYİP ERDOĞAN
PRESIDENT OF THE REPUBLIC OF TURKEY